اسفند 3, 2018
دسته: بیماریها
434 نظرات
بسم الله الرحمن الرحیم
پونه از دسته سبزیجات با طبیعت گرم و خشک است که مصرف زیادی در بین خانواده های ایرانی دارد. دم کرده این سبزی برای درمان اسهال بسیار مفید است. پونه برای رفع عصبانیت خوب است و همچنین خاصیت اشتها آوری دارد و به هضم غذا نیز کمک میکند. برای درمان واریس خوردن پونه توصیه میشود.
– دمکرده پونه برای سرفههای مداوم و آسم مفید میباشد. ۳ گرم در ۱۰۰ سیسی آب جوش ده دقیقه دم کرده، روزی ۳ استکان میل شود.
– برای تقویت لثه با سوخته پونه مسواک کنید.
– کسانی که غش میکنند پونه را استشمام کنند زیرا بوی آن مفید است.
– یک نسخه برای سوءهاضمه برگ نعناع ۳ گرم + برگ آویشن ۴ گرم + برگ پونه ۳ گرم در ۳۰۰ سیسی آب جوشانده بالای غذا یک فنجان میل شود.
– یک چای برای تقویت نیروی جنسی: پونه ۳۰ گرم + مرزه ۳۰ گرم + زعفران ۱ گرم + فلفل هندی (سیاه) ۳ گرم + فلفل سفید ۳ گرم + فلفل قرمز ۳ گرم آسیاب کرده مخلوط نموده هر دفعه ۵ گرم در یک فلاکس ریخته سپس به اندازه ۲ لیوان آب جوش در فلاکس ریخته تا شب به ۳ نوبت محتوی میل شود.
– برای رفع لکههای پوست برگ تازه پونه را له کرده بهصورت ضماد روی پوست بگذارید.
– برای دور شدن حشرات پونه را بکوبید و بگذارید بوی آن در فضا پخش شود.
– بوئییدن پونه مقوی قلب است.
– خوردن زیاد پونه برای معده خوب نیست.
– کسانی که کرم کدو دارند پونه با عسل و کمی نمک مخلوط نموده قبل از غذا میل کنند.
– جهت رفع خارش دستگاه تناسلی با دمکرده پونه شستشو دهید ۳۰ گرم در یک لیتر آب.
– کسانی که ضعف اعصاب دارند و دوست ندارند از داروی خوردنی استفاده کنند میتوانند ۲۰۰ گرم پونه را در یک لیتر آب بجوشانند در حمام با اسفنج روی بدن بمالند و یا این که نیم کیلو پونه را در ۵ لیتر آب بجوشانند در وان ریخته در آب آن به مدت ۱۵ دقیقه استراحت کنند.
– پونه متعادل کننده و منظم کننده عادت ماهانه میباشد.
– کسانی که تنگی نفس دارند بوییدن پونه برای آنها مفید است.
– برای درمان ورمی که در اثر سرمازدگی به وجود آمده است پونه با کنجد مخلوط کرده در محل ورم بمالید.
– خانمهای آبستن زیاد پونه نخورند چون باعث سقط جنین میشود.
– برای سرفه و سرفههای پیدرپی ۴۰ گرم پونه کوهی را در یک لیتر آب به مدت ۱۵ دقیقه دم کنید بعد روزی ۳ فنجان میل شود.
– برای درد مفاصل که در اثر نقرس میباشد ضماد پونه را به مدت ۲ ساعت روی مفاصل بگذارید.
– پونه برای بیماری استسقاء مفید است.
– ضد بلغم است.
– روغن پونه از چین و چروک صورت جلوگیری میکند.
طرز تهیه روغن پونه: پونه تازه را در روغن مایع خیسانده مقابل آفتاب میگذاریم تا آب آن تبخیر شود یا این که کمی حرارت میدهیم در ظروف سربسته نگذارید چون اسانس آن عوض میشود سپس صاف کرده روغن را روی صورت میگذاریم.
– پونه ضد سودا است.
– برای قاعدگیهای دردناک از پونه بصورت دم کرده، استفاده کنید.
– برای از بین خارش و سیاهی پوست روغن پونه را به پوست بمالید.
– برای از بین بردن کک مک صورت پونه تازه را در سرکه ریخته سپس صاف نموده با احتیاط به پوست بمالید. طرزتهیه: پونه تازه خرد شده ۲۰۰ گرم + سرکه ۲۵۰ گرم + روغن بادام تلخ ۵۰ گرم مخلوط نموده چند روز در آفتاب بگذارید، سپس صاف نموده از روغن استفاده نمایید.
– خالواش نوعی پونه است که در گیلان میروید. خوردن خام و یا دمکرده آن یک داروی خوب برای بیاختیاری ادرار میباشد در ضمن ضدعفونیکننده مجاری ادرار و رحم میباشد.
– کسانی که رنگ رخسار آنها زرد گشته است با جوشانده پونه صورت را شستشو دهند.
– برای تسکین درد سیاتیک پونه تازه را کوبیده در محل درد بهصورت ضماد بگذارید.
– اگر چنانچه زنبور یا عقرب کسی را گزید فوراً پونه کوبیده را روی محل نیش بگذارید، از دیدار پزشک فراموش نشود.
– برای کشتن کرم باغچه پودر پونه خشک شده را در باغچه بپاشید.
– پونه مخصوصاً نوع کوهی آن تنظیم کننده حرکات قلب است.
– گاهی اوقات کودکان شیرخوار، شیر مادر در معده آنها میبندد جهت درمان مادر از دمکرده چای پونه چند روز متوالی استفاده کند و روزی یک مرتبه یک قاشق چایخوری از چای پونه به کودک بدهد.
– برای درمان کبودی پوست که در اثر ضربه یا فشار به وجود آمده است ضماد پونه بگذارید و اگر لیموترش تازه بود روزی ۳ عدد همراه غذا بخورید وگرنه روزی ۳ قاشق آبلیمو میل شود.
– برای درمان بیاشتهایی ۱۰ گرم پونه کوهی را در ۵۰۰ سیسی آب جوش به مدت ۲۰ دقیقه دمکرده صاف کنید با عسل شیرین شود و میل گردد.
اسفند 3, 2018
دسته: بیماریها
375 نظرات
بسم الله الرحمن الرحیم
امام رضا (ع) می فرماید:هر کس غذای افزون از اندازه بخورد ،این غذا او را سودی نمی رساند ،و هر کس به اندازه بردارد ،این غذا او را تغذیه می کند و سود می رساند .آب نیز چنین است. روش پسندیده برای تو ،آن است که از هر یک از انواع غذا ،در فصل ویژه آن ،بهره بگیری.در حالی که هنوز مقداری میل داری ،از غذا دست بکش ،چرا که این کار ،به خواست خداوند ،برای بدن سلامت آورتر ،برای عقل ذکاوت بخش تر ،و برای خود انسان مایه سبکی افزون تر است.
امام رضا (ع) هم مصرف این میوه با ارزش را برای هضم و جذب غذا و کمک به رسوب زدایی از خون بدن و بهبود سوخت و ساز و پیشگیری از غلظت خون مفید شمرده اند.
ت امام رضا علیهالسلام در بیانی دیگر می فرماید : خوردن گوشت ناپخته ، در شکم ، کِرم ایجاد مىکند. و نیز می فرماید: تخم مرغ بسیار خوردن و مداومت بر آن ، بیمارى سِپُرز مىآورد و ایجاد کننده بادهایى در سرِ معده است .
امام رضا (ع) همچنین برای تقویت معده و گوارش می فرماید : زیاد کندر بخورید و آن را در دهان نگه دارید و خوب بجوید. جویدن آن براى من ، دوست داشتنى تر است . کندر بلغم را از معده مى شوید و معده را پاک سازى مى کند و عقل را قوى مى گرداند و غذا را گوارا مى سازد.
علی بن محمد بن اشیم گفت: به محضر امام رضا(ع) از مشکل گوارش غذا شکایت کردم، حضرت فرمود: زرده تخم مرغ بخور. گفت: همین کار را کردم و از آن سود بردم.
محمد بن ابراهیم جعفى می گوید: مردى از شکمْ دردى که چیزى نمانده بود باعث مرگش شود ، به نزد على بن موسى الرضا علیهالسلام نالید و از ایشان خواست براى او در پیشگاه خداوند عز و جل دعا کند ؛ چرا که دارو و درمانهاى فراوانى که به وى دادهاند ، او را به ستوه آورده است و نه فقط او را سودى نرسانده ، بلکه بر شدّت درد او نیز افزوده است . امام ـ که درود خدا بر او باد ـ لبخند زد و فرمود : «نیکبخت مردا! دعاى ما به درگاه خداوند ، جاى خود دارد و من از خداوند مىخواهم به مدد و نیروى خود ، درد تو را بکاهد ، امّا چون درد بر تو غلبه کرد و از آن به خود پیچیدى ، گردویى بردار و بر آتش بگیر تا هنگامى که بدانى آنچه در درون آن هست ، کباب شده و آتش ، رنگ پوست آن را نیز دیگرگون کرده باشد . در این هنگام ، آن را بخور که در دم ، درد را آرام مىکند» .
او مىگوید : به خداوند سوگند ، تنها یک بار این کار را انجام دادم و به اذن خداوند ، آن شکمْدردِ من ، آرام شد .
در تعالیم اسلامی از جمله در نامۀ معروف حضرت امام رضا (ع) به مأمون آمده است: « آنانکه نمی خواهند از درد معده در رنج و عذاب باشند میان غذا آب ننوشند. نوشیدن آب در میان غذا بدن را رطوبی مزاج و معده را ضعیف می کند و سوء هاضمه می آورد».
توصیه طب سنتی
– درمان مشکلات مری و معده از قبیل (زخم مری ـ زخم معده ـ نفخ ـ آروغ ـ ترش کردن ـ ورم معده ـ
ریفلاکس معده ـ هلیکوپاکتر معده ) :
یک لیوان عرق نعنا به همراه یک قاشق مرباخوری تخم بارهنگ داخل ظرفی ریخته پس از جوش آمدن
ده دقیقه ملایم بجوشد بعد از ولرم شدن با کمی عسل شبها موقع خواب میل شود . طول درمان بسته
به نوع بیماری ۴۰ الی ۱۲۰ روز میباشد. لازم به ذکر است در بیماری زخم معده میتوان برای نتیجه
سریعتر از یک قاشق غذاخوری تخم بارهنگ استفاده نمود.
نبایدها:
الف) هیچگاه آب یخ ننوشید.(خیلی سرد)
ب) ترک آب بین غذا (بهترین وضعیت نوشیدن آب نیم ساعت قبل از غذا و دو ساعت بعد از آن است.)
ج) کاهش سردیها مخصوصا شبانگاه (ماست ـ شیرـ دوغ ـ نوشابه ـ چایی )
*توجه :سعی شود سردیها با مصلحات آن مصرف شود.مثلا:
ماست و دوغ با نعنا و کاکوتی ـ شیر با عسل یا خرما ـ …
۲- درمان اسهال :
الف) اگر اسهال معمولی باشد :
همان نسخه بالا است فقط بسته به شدت آن باید که هر ۴ الی ۶ ساعت یکبار مصرف گردد تا نتیجه
مطلوب بدست آید.
ب )اگر اسهال خونی باشد :
مقداری نبات را ذوب کرده دو الی سه قاشق غذاخوری تخم بارهنگ را داخلش ریخته بعد از یک الی دو
دقیقه با آب مخلوط کرده بگذارید تا جوش بیاید پس از ده قیقه جوش خوردن ملایم از آن استفاده نمایید.
هر ۶ ساعت یک استکان میل شود.
۳- درمان مشکلات در روده از قبیل (باد روده ـ کولیت روده ـ زخم روده ) :
استفاده از همان نسخه عرق نعنا و بارهنگ فقط با این تفاوت که به جای عرق نعنا از یک لیوان گلاب
استفاده گردد.
* توجه : اگر مشکلات روده همراه با مشکلاتی از معده باشد در نسخه بالا از نصف لیوان گلاب و نصف
لیوان عرق نعنا استفاده میشود.
داروهای گیاهی برای زخم معده:
داروهای گیاهی بسیاری برای درمان درد و ناراحتی ناشی از زخم معده وجود دارند. این گیاهان درمانی عبارتند از:
۱-موز: موز قدرتمندترین درمان گیاهی برای زخم معده است. البته هنوز دقیقاً هیچ کس دلیل تأثیر شگفت انگیز موز در درمان زخم معده را نمیداند. موز میتواند اسیدیته بیش از حد شیره معده را کاهش داده و سوزش زخم را با کمک قرار دادن یک پوشش محافظ بر روی پوشش داخلی معده آرام کند. همیشه به بیمارانی که از زخم معده رنج میبرند، توصیه میشود که روزانه مصرف یک موز را در رژیم غذایی خود بگنجانند.
۲-کلم: کلم یکی دیگر از درمانهای طبیعی برای درمان زخم معده است. با جوشاندن ۲۵۰ گرم کلم در ۵۰۰ میلی لیتر آب، یک سوپ گیاهی درست کنید. صبر کنید تا مخلوط آب و کلم بجوشد و آب به نصف کاهش بیابد. سپس اجازه دهید این آب خنک شود و دو بار در روز آن را بنوشید. آب کلم خام نیز برای درمان زخمهای گوارشی بسیار مؤثر است.
۳-گیاه شنبلیله: گیاه شنبلیله دارای اثر خنککنندگی بدن است. با استفاده از دانه شنبلیله و آب یک چای گیاهی آماده کنید. کافی است دانه (بذر) شنبلیله را در آب خیس کنید. در نتیجه خیس کردن بذر شنبلیله در آب، یک مایع لعابدار حاصل میشود. نوشیدن این مایع، در تشکیل غشای محافظ روی دیواره معده و روده مؤثر است، که این امر نیز باعث کاهش شدت زخم خواهد شد
اسفند 3, 2018
دسته: بیماریها
417 نظرات
بسم الله الرحمن الرحیم
سوختگی
سوختگی نوعی آسیب به گوشت یا پوست میباشد که بر اثر گرما، برق، مواد شیمیایی، اصطکاک یا پرتو به وجود میآید و سوختگیهایی که تنها بر سطح پوست اثر میگذارند را سوختگیهای سطحی یا سوختگیهای درجه اول نامیده ، سوختگی با ضخامت نسبی یا سوختگی درجه دوم کههنگامی اتفاق میافتد لایههای زیرین پوست آسیب دیده باشد و در سوختگی با ضخامت کامل یا سوختگی درجه سوم هم تمام لایههای پوست آسیب می بینند که درمان در این مرحله بسیار دشوار بوده و بیشتر به مرگ افراد می انجامد.
علائم و نشانه های سوختگی
ویژگیهای سوختگی به عمق و شدت سوختگی آن بستگی دارد و در سوختگیهای سطحی فرد آسیب دیده دو یا سه روز درد میکشد و در طول روزهای بعدی پوست ناحیهای که دچار سوختگی شده کنده شده و کسانی که از سوختگیهای شدیدتر رنج میبرند، بیشتر از فشار روحی نارضایتی شکایت دارند تا از درد ناشی از سوختگی ان ، کسانی که دچار سوختگیهای با ضخامت کامل میشوند ممکن است حتی به طور کامل نسبت به سوزن زدن یا لمس خفیف بی تفاوت شوند
اگرچه سوختگیهای سطحی به رنگ قرمز گرویده میشود، سوختگیهای شدید ممکن است به رنگ صورتی، سفید یا سیاه دربیاید، سوختگیهای اطراف دهان یا سوختگی سطحی موهای داخل بینی میتواند نشانگر سوختگی مجاری تنفسی شود، اما این یافتهها قطعی نبوده است.
نشانههای نگران کننده تر درمورد سوختگی شامل این موارد است: تنگی نفس، گرفتگی صدا و صدای گوشخراش یا خس خس سینه. خارش در طول فرایند بهبود طبیعی است و در ۹۰٪ افراد بالغ و تقریباً در همه کودکان اتفاق میافتد و ممکن بوده که در مورد آسیبهای ناشی از برق، احساس کرختی یا مور مور برای مدت طولانی ادامه داشته باشد و ممکن است سوختگیها اختلالات عاطفی و روانی را حتی به همراه داشته باشد وبطورکلی تماس پوست با آتش ، سوختگی با گاز، برق و یا مواد شیمیایی، آفتاب سوختگی،سوختگی بر اثر جراحی با لیزر و … تماس پوست با وسایل داغ مانند فر، ماهی تابه و … اشعه ، بخار، آب داغ و روغن داغ میتواند پوست را ملتهب کند.
علائم سوختگی درجه اول: قرمزی پوست ، درد و ورم
علائم سوختگی درجه دوم: تاول ، ورم ، کنده شدن پوست همراه با درد شدید
علائم سوختگی درجه سوم:درد شدید ، سوختگی پوست به همراه بی حسی
علائم شایع در کل سوختگی ها:سردرد، تب، ضعف، از حال رفتن، نبض تند ف پوست رنگ پریده و مرطوب ، لب ها و ناخن های آبی رنگ.
عوارض سوختگی
سوختگی درجه ۳ شدیدترین و جدیترین عوارض، مثل عفونت، خونریزی و شوک، را به دنبال خواهد داشت که البته این بدان معنا نبوده که سوختگیهای جزیی درجه ۱ و درجه ۲ بدون عوارض میباشد و در هر سوختگی احتمال بروز عفونت به دلیل امکانپذیر شدن ورود باکتری از راه پوست متلاشی شده وجود خواهد داشت و عفونت جریان خون یا سپسیس نیز پیآمد اکثر موارد سوختگیهای شدید میباشد که به شوک یا حتی مرگ افراد هم میانجامد.
کزاز نیز یکی از عوارض احتمالی ناشی از انواع سوختگی بوده ، کزاز نیز مثل عفونت خون عفونتی باکتریایی است که بر سیستم عصبی اثر گذاشته و در نهایت به تشنج و گرفتگی و انقباض عضلات منجر میگردد و بر طبق قاعدهای کلی تمامی اعضاء خانواده باید باعث پیشگیری از ابتلا به این نوع عفونت هر پنج سال یک بار در برابر کزاز واکسینه گردند.
سوختگی شدید با احتمال افت دمای بدن یا هایپوترمی و کاهش حجم خون یا هایپوولمی نیز همراه میباشد و در وهله نخست افت شدید دمای بدن یکی از عوارض دور از انتظار سوختگی به نظر رسیده حال آن که در حقیقت از دست رفتن گرمای بدن در اثر سوختگی به بروز این عارضه دامن خواهد زده و کاهش حجم خون بدن نیز زمانی رخ میدهد که بدن در اثر سوختگی خون بسیار زیادی از دست خواهد داده.
یکی از عوارض مشترک تمام سوختگیها به جا ماندن اثر زخم و سوختگی بوده و در سوختگی شدید با تشکیل گوشت اضافه همراه میباشد که به بیرنگ شدن بافت همبند جای زخم روی پوست منجر میگردد. گوشت اضافه به خودی خود خطرناک نبوده، اما میتواند برای افراد آزاردهنده باشد.
درمان سوختگی
درمان مورد نیاز به شدت سوختگی در افراد بستگی دارد، سوختگیهای سطحی را میتوان به وسیله مسکن درمان نمود، در حالی که سوختگیهای شدیدتر نیازمند درمان مداوم در مراکز سوختگی ویژه میباشند و قرار دادن در محل سوختگی زیر شیر آب میتواند به تسکین درد کمک نموده و آسیب را کاهش بدهد و با این وجود تماس طولانی با آب ممکن است سبب سرمازدگی گردد که در سوختگی با ضخامت نسبی لازم است محل سوختگی را با آب و صابون شستوشو و سپس پانسمان نموده البته مشخص نیست که در مورد افرادی که دارا آبله هستند باید چه اقدامی انجام بدهیم ولی احتمالاً کار منطقی این است که به آنها دست نزنیم تا خودبخود بهبود یابد.
معمولاً در سوختگیهای نوع سوم به درمانهای جراحی مثل پیوند پوست نیاز میباشد و معمولاً سوختگیهای وسیع نیازمند چندین مرحله تزریق میباشند، زیرا واکنش التهابی متعاقب سبب کم شدن محسوس جریان مویرگ و خیز میشود و رایج ترین مشکل در رابطه با سوختگی مربوط به عفونت میباشد.
اگرچه سوختگیهای وسیع میتوانند سبب مرگ شوند اما درمانهای جدید که از سال ۱۹۶۰ ابداع شدهاند به طور قابل توجهی مرگ ناشی از سوختگی را به ویژه در کودکان و نوجوانان کاهش داده ، پیامد دراز مدت سوختگی در مرحله اول به وسعت سوختگی و سن افراد نیز بستگی دارد.
درمان سوختگی سقف دهان
بافت سقف دهان لفراد تنها چند میلی متر ضخامت داشته، بنابراین نسبت به غذای داغ بسیار حساس میباشد ، میتوانید سوختگی دهان خود را با یک قاشق بستنی یا ماست یخ زده تسکین دهید. خنکی می تواند سب تسکین موقت سوختگی گردد ، سرکشیدن یک نوشیدنی خنک یا قرار دادن یک قطه یخ هم در دهان همان اثر را داشته اما مراقب باشید یخ را قبل از آن که موجب درد شود از دهان خارج کنید.
اگر در اثر نوشیدن چای، شیر و یا سوپ داغ بافت داخلی دهان بسوزد مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه برای چندین بار آب سرد را در دها خود نگه داشته و غرغره نمایید و استفاده از محلول آب و نمک نیز از جمله این پیشنهادها ست که برای این کار نصف قاشق چایخوری نمک را در ۲۵۰ میلی لیتر از آب گرم حل نموده و در دهان نگه بدارید و غرغره کنید که این کار بە تمیز و ضدعفونی کردن محیط دهان و همچنین درمان آن کمک میکند.
درمان سوختگی های درجه یک
برای درمان سایر سوختگی ها به پزشک مراجعه شود اما برای درمان سوختگی سطحی میتوان برای التیام سوختگی و بهبود سوختگی، می توان از شیوه های زیر برای کاهش درد و سوزش ناحیه سوخته استفاده کرد که میتوانید ناحیه سوخته را در آب سرد یا شیر سرد خوابانده و با این کار از ایجاد تاول جلوگیری کر.
روغن ویتامین E را به صورت موضعی بر ناحیه سوخته بمالید، ویتامین A-Eخوراکی برای بهبود سوختگی بسیار مفید بوده و مالیدن سفیده تخم مرغ به ناحیه سوختگی نیز به کاهش درد کمک شایانی می کند و روند بهبود را تسریع می کند.برای کاهش درد ناشی از سوختگی، هرچه سریعتر بر روی ناحیه پیاز بمالید این روش بسیار مفید و مؤثر است.
برای بهبود سوختگی، می توانید پماد مخصوصی را بعد از شستشوی ناحیه سوخته مورد استفاده قرار دهید. برای تهیه این پماد نیاز است در ابتدا مقداری پنبه را سوزانده و حاکستر آن را با روغن زیتون ترکیب نمایید و بر روی ناحیه سوخته قرار بدهید.
برای کاهش درد و سوزش ناشی از سوختگی مقداری سرکه رقیق (حل شده در آب) را بر ناحیه مالیده و همچنین از ترکیب عسل و روغن زیتون نیز می توان به همین منظور استفاده نمایید ، برای کاهش سوختگی های ناحیه دهان هم می توانید مقداری نمک یا شکر را بر روی ناحیه سوخته بگذارید.
استفاده از ژل گیاه آلوئه ورا برای التیام سوختگی اما بشزطی که از سوختگی زمان زیادی نگذشته باشد بسیار مفید می باشد.
استفاده از گیاهان در طب سنتی: استفاده از برگ خشک شده درخت چنار (Plantanus orientalis) که میتوان با این روش برگ ها را سائیده و روی موضع قرار دهید که این دارو بطور کلی جهت خشک کردن زخم ها مورد استفاده قرار می گیرد.
استفاده از میوه نارس زیتون (Olea euroepea) که میتوان میوه ها را له کرده و بصورت ضماد در موضع استعمال کنید. این روغن در موضع سوختگی یا آفتاب زدگی مالیده میشود و این دارو علاوه بر این در مورد مارگزیدگی و گزش حشرات و همچنین درمان استسقا و آب آوردن نسوج بصورت موضعی مورد استعمال قرار خواهد گرفت.
پیاز (Allium cepa): پیاز را له کنید وبر روی موضع قرار دهید.
روغن کنجد (Sesamum indicum را بلافاصله پس از سوختگی به محل سوختگی مالیده.
روغن تخم کتان (Linum usitatissimum) در موضع استعمال گردد.
از سرشاخه گلدار یا برگ گیاه علف چای (هوفاریقون/Hypericumperforatum) میتوان بصورت پماد در موضع استفاده کرد.
درمان های خانگی سوختگی
برای درمان فوری سوختگی سطحی می قطعه ای یخ را بر روی قسمت های متاثر به مدت چنددقیقه قرار دهید.
میتوانید با مالیدن عسل و باند پیچی کردن ان قسمت سوخته و نیز برای کاهش درد و بهبود آن از این روش استفاده کرد.
مقدار زیادی ماست را بر روی سوختگی قرار داده و بعد از بیست دقیقه ان را بشورید و ماست علاوه بر خنک کردن درد را نیز تسکین می دهد و همچنین برای تسکین درد و درمان سوختگی، قسمت سوخته را به مدت چند دقیقه در شیر پرچرب فرو ببرید.
سفیده تخم مرغ: برای درمان سوختگی مفید است این روش یکی از راه حلهایی بوده که از قدیم برای درمان سوختگی استفاده میشده و بسیار هم موثر میباشد ، بدین صورت که سفیده تخم مرغ را بر روی منطقه سوخته میگذاریم تا درد آن قسمت کاهش پیدا کند و خیلی از افراد بر این باورند که استفاده از تخم مرغ میتواند از بروز تاول جلوگیری نماید و بعد از زدن سفیده تخم مرغ به محل سوختگی، میتوانید محل را خشک کرده و اگر نیاز بود دوباره این روش را امتحان کنید.
برای درمان سوختگی های شدید از روغن اسطوخدوس بر روی محل سوخته استفاده میشود.
بعد از خوب شدن، محتویات کپسول ویتامین E را بر روی قسمت مذکور سوخته شده بریزید تا از ایجاد لکه جلوگیری نماید ، کمی مایع ظرف شویی درد سوختگی را کاهش میدهد.
براساس تحقیقات انجام شده تنها اقدام سریعی که در مورد سوختگی از نظر علمی تایید شده این است که استفاده از آب ولرم به مدت ۱۵-۱۰دقیقه در محل سوختگی موثراست و گفته میشود که اگر محل سوختگی به سرعت خنک گردد، ممکن است عمق و وسعت ضایعه درحد قرمزی و التهاب سطحی باقی مانده میشود و حتی تاولی هم نمیزند، این روش از عمیق شدن سوختگی و نفوذ عامل آنمثل آب جوش یا همین مواد داغ داخل غذا به لایه های زیرین پوست، جلوگیری میکند و همچنین اگر محل سوختگی به سرعت خنک گردد، ممکن است که عمق و وسعت ضایعه درحد قرمزی و التهاب سطحی باقی بماند و حتی تاولی هم نزند ، البته این مساله به نوع سوختگی و مادهای که سبب ایجاد چنین مشکلی شده بستگی داشته .
استفاده از چای کیسهای: چای کیسهای خیس شده میتواند درد ناشی از سوختگی را کم نموده و همچنین تانین موجود در چای، بهبود دهنده آن بخش نیز می باشد. برای این کار چای کیسهای را چند بار در یک لیوان آب سرد فرو ببرید و سپس آن را بر روی قسمت سوخته پوست قرار داده و برای افتاب سوختگی هم این روش موثر است
سیبزمینی خام: برای این روش سیبزمینی خام را رنده کرده و آن را فشار بدهید تا آبش در بیاید و سپس قسمت آسیب دیده پوست را با آن آب، آغشته نمایید وتوجه داشته باشید که استفاده از این روش نتایج مطلوبی را به همراه خواهد داشت.
سرکه:استفاده از سرکه یکی از روشهای مناسب جهت تسکین درد سوختگی میباشد ، می توانید مقداری سرکه سیب یا سرکه سفید را بر روی محل آسیب دیده بریزید تا درد آن تسکین پیدا کند و یا می توانید پارچه ای را به سرکه آغشته کرده و آن پارچه را روی محل آسیب دیده گذاشته تا درد ناشی از سوختگی تسکین پیدا نماید همچنین سرکه زخم را ضدعفونی کرده و از رشد باکتری ها بر روی ناحیه سوخته جلوگیری می کند.
جوش شیرین: برای درمان سوختگی مقداری جوش شیرین و آب سرد را باهم مخلوط کنید و خمیری را که درست شده آن را بر روی پوست خود بمالید که این روش به بهبود و تسکین درد ناشی از سوختگی کمک شایانی میکند و اگر نیاز شد چند بار از این روش استفاده کرده و در بین آن، محل سوختگی را خشک نگه بدارید.
ژل گیاه آلوئهورا: برای درمان سوختگی برگ گیاه آلوئهورا را تهیه نموده و آن را از طول برش دهید و برگهای گوشتالو را که برش میدهید میبینید که ژل (ماده لزج) از آن خارج شد ه، آن را سرد و یا هم بدون سرد کردنش بر روی منطقهای از پوست که سوخته است، بگذارید این ژل خاصیت ضد درد دارد و به دلیل داشتن خاصیت ضد تورم میتواند مانع ورم و التهاب پوست نیز شود.
میتوانید با استفاده از ژل آلوئه ورا به طور مستمر سوختگی را کاملا بهبود دهید. ژل آلوئهورا غیر از ویژگی ضددرد و ضد التهاب، میتواند بازسازی سلولی انجام بدهد و رشد سلولهایی را که عقب ماندهاند را نیز بهبود ببخشد، یعنی سبب بهبود سریع تر زخم نیز میشود.
درمان سوختگی با مواد دارویی
قبل از رسیدن به مراکز درمانی، مقداری کرم زینک اکساید یا اکسید دوزنگ که احتمالا در تمام خانهها وجود داشته باشد بر روی محل سوختگی زده تا عمق ضایعه در صورت امکان کاهش پیدا کند و استفاده از پمادهای سوختگی حاوی روغن ماهی هم میتواند برای بهبود وضعیت بخشی از پوست که دچار سوختگی شده است، موثر و مفید میباشد. در این پمادها هم از زینک اکساید که مادهای بسیار اثربخش، پوشاننده و ترمیم کننده بوده استفاده شده و معمولا این پمادها حساسیتی هم ایجاد نمی نماید.
اگر سوختگی سبب چسبیدن لباس یا زیورآلات فرد به پوست او شده باشد، فقط باید ناحیه را خنک نمود و از آن جا که احتمال آسیب بیشتر پوست سوخته با جداکردن نادرست لباس و زیورآلات چسبیده به آن وجود داشته باشد بهتر است که این کار در بیمارستان و به وسیله کادر درمانی انجام گردد.
درمان سوختگی که دچار تاولهای پوستی شده
تاول ناشی از سوختگی ممکن است که ظرف چند دقیقه یا حتی چند ساعت، بروز نماید و اندازه آن هم رفتهرفته بزرگتر گردد. کسانی که دچار تاول شده اند این است که آن را نترکانند چون خود تاول، یک پانسمان کاملا استریل و طبیعی بوده و ترکاندن تاول سبب ایجاد زخم در ناحیه و افزایش خطر قرار گرفتن پوست در معرض عفونتهای مختلف میگردد ، مگر اینکه مراقبتهای درمانی بسیار شدید و دقیقی برای تمیز و استریل نگه داشتن آن قسمت از پوست انجام میشود. یعنی قسمت زیر تاول که بعد از ترکاندن و برداشتن پوست، حالا شبیه زخم شده باشد، باید هرروز با نرمال سالین شستشو داده شود و دوباره تحت شرایطی کاملا استریل شده پانسمان گردد و توصیه میشود که تاول را نترکانید و در این حالت، میتوان با روشی استریل و بهداشتی، آب داخل تاول را خالی نموده و اجازه دهید تا پوست تاول به عنوان یک پانسمان بیولوژیک خوب، روی محل سوختگی را بپوشاند که این کار در کنار مصرف آنتی بیوتیکهای خوراکی و مراقبت از زخم میتواند سرعت درمان و ترمیم سوختگی را بالاتر ببرد.
تاول هایی که به صورت اسکار و گوشتی درامده باشند با روشهایی مثل درم ابریژن ، با کمک لیزر و یا امواج رادیوفریکوئنسی (RF) ، بعضی پمادهای موضعی مانند فیبرینولیز ، تزریق استروئید و … تلاش میشود اسکار ایجاد شده باشد برطرف خواهد شد و برخی از انواع امواج لیزری تاثیر بسزایی را در درمان انواع متفاوت اسکار مخصوصا اسکار سوختگی داشته و مکانیزم عمل این لیزرها در ایجاد شوک گرمایی ناگهانی در عمق پوست (درم) و تحریک آن به کلاژن سازی می باشد
همچنین استفاده از محلول های خشک کننده مختلف مثل پرمنگنات برای خشک و ضدعفونی کردن قسمت هایی از پوست که دچار تاول شده باشند زیر نظر پزشک معالج ضروری بوده و زمانی که سوختگی، مرطوب و دارای ترشح است، همیشه امکان ایجاد عفونت روی ضایعات و تشدید مشکل بیمار وجود داشته و از این رو، شستشو، تمیز نگه داشتن و ضدعفونی کردن ضایعات ناشی از سوختگی برای پیشگیری از عفونی شدن زخم ها تا بهبود و درمان آنها ضروری میباشد.
فیزیوتراپی : این روش درمانی برای درمان بیمارانی به کار برده میشود که در ناحیههای بزرگی از بدن یا مفصلهای اصلی دچار سوختگی شدهاند سوختگی های درجه بالاتر ، سوختگی باعث سفت شدن پوست، تشکیل بافت همبند جای زخم و تغییرات دیگری میگردد که حرکت آزادانه بخشهایی از بدن را دچار دشوار کرده و پزشکان در طول فیزیوتراپی بهترین روش انجام تمرینها را به بیمار آموزش داده و به او کمک میکنند تا تونوس عضلانی را در دوران بهبود سوختگی حفظ نماید.درفیزیوتراپی عوامل زیر انجام میشود
ماساژ: ماساژ خونرسانی را به ناحیه آسیب دیده افزایش میدهد و میزان تشکیل بافت همبند جای زخم را کاهش خواهد داد و جای زخم ناشی از سوختگی را شل کرده و مانع انقباض یا جمع شدن آن میگردد و عملکرد مفاصل آسیب دیده را به حالت طبیعی خود برمیگرداند.
حمام گردابی: مانند جکوزی، حمام پارافین و غوطهور شدن در آب که این روش حرکت و توانایی حرکتی ناحیههای آسیب دیده را افزایش خواهد داد.
اشعه ماورا بنفش: این روش وضعیت کلی بیمار را به دلیل تحریک قدرت التیامبخشی بدن، غلبه بر عفونت کم کرده و آماده سازی ناحیه سوخته برای جراحی پلاستیک نهایی بهبود خواهد بخشید.
سرمای خشک: این روش در از بین بردن ورم بعد از عمل و یا ناشی از وارد شدن ضربه و صدمه مؤثر میباشد.
درمان سوختگی درجه ۲
همان طور که گفته شده سوختگی درجه ۲ عمیقتر و وخیمتر از سوختگی درجه ۱ است، چرا که آسیب دیدگی از لایه سطحی پوست فراتر میرود و این نوع آسیب گسترده تاول زدن، قرمزی و زخم و التهاب شدید پوست را به دنبال خواهد داشت و سوختگی در نتیجه ترکیدن برخی از تاولها مرطوب به نظر میرسد.
از آن رو که چنین زخمهایی بسیار آسیب پذیر هستند، پانسمان آنها جهت پیشگیری از عفونت باید مرتب عوض گردد و ضمناً تعویض پانسمان در التیام سریع تر سوختگی نیز مؤثر بوده و بهبود برخی از سوختگیهای درجه ۲ بیش از سه هفته طول میکشد، اما اکثر موارد سوختگیهای درجه ۲ بعد از سپری شدن دو تا سه هفته التیام پیدا میکند. هر چه وضعیت تاولها بدتر و تعداد انان بیشتر شود، بهبود سوختگی زمان بیشتری را میبرد و در موارد حادتر برای ترمیم آسیب دیدگی ناشی از سوختگی انجام پیوند پوست ضرورت پیدا کرده و جراح در عمل پیوند زدن پوست، پوست سوخته را با پوست ناحیه سالمی از بدن جایگزین می نماید.
درمان: همان طور که در درمان سوختگی درجه ۱ ذکر گردیده قرار دادن پنبه بر روی سوختگی و استفاده از درمانهای خانگی مجاز نمیباشد و سوختگی درجه ۲ ملایم را میتوان در مجموع با رعایت نکات زیر درمان کرد:
نگه داشتن پوست زیر آب سرد به مدت ۱۵ قیقه یا بیشتر ، مصرف مسکنهای غیرتجویزی مثل استامینوفن یا ایبوپروفن ، استعمال پماد آنتی بیوتیک بر روی تاولها و بااین حال درمان اورژانسی سوختگی ضرورت پیدا کرده مخصوصا اگر سوختگی گسترده در ناحیههایی رخ داده باشد مانند:صورت ، دست، باسن، کشاله ران و پا
درمان سوختگی درجه ۳
سوختگی درجه ۳ شدیدترین نوع سوختگی بشمار امده که با بیشترین میزان آسیب دیدگی در تمام لایههای پوست همراه میباشد و گاهی حتی به اندامهای اصلی، گردش خون و استخوانها صدمه زده و در نهایت به مرگ مصدوم میانجامد و تصور اشتباهی وجود دارد که سوختگی درجه ۳ دردناکترین نوع سوختگی بوده اما در واقع میزان آسیب دیدگی در این نوع سوختگی آن قدر شدید و گسترده بوده که احتمال داشته است بیمار به دلیل صدمه دیدن عصبها هیچ دردی را احساس نکندو سوختگی درجه سه با توجه به دلیل سوختگی سبب تغییرهای ظاهری متفاوت در پوست شود:سفید و مومی شدن پوست ، سوختن و سیاه شدن پوست و به رنگ قهوهای تیره درآمدن و همچنین برآمده و چرمی شدن پوست
هرگز سعی نکنید که سوختگی درجه ۳ را خودتان درمان نمایید و در مواجهه با این نوع سوختگی بیدرنگ با مرکز فوریتهای پزشکی تماس گرفته و در مدت زمانی که منتظر دریافت درمان هستید، در صورت امکان محل سوختگی را تا سطح بالای قلب بلند کرده و مطمئن شوید که هیچ پارچه و الیافی به سوختگی نچسبیده باشد و التیام یافتن سوختگی درجه ۳ زمانبندی مشخصی نداشته است.
اشتباهات رایج برای درمان سوختگی
برخی از افراد از کره برای سوختگیهای کوچک در آشپزخانه استفاده نموده و باید در نظر داشت که کره و مارگارین گرما را در خود نگه داشته و آسیب بیشتری را به پوست فرد میرسانند و بنابراین هرگز از کره و روشهای غیر علمی برای درمان سوختگی در منزل استفاده ننمایید.
استفاده از خمیردندان نه تنها کمکی به ترمیم سوختگی نکرده بلکه گاهی اوقات سبب آلرژی و ایجاد مشکلات بیشتری نیز میشود
اسفند 3, 2018
دسته: تغذیه
460 نظرات
بسم الله الرحمن الرحیم
منضج چیست :
براى خارج شدن ماده اى که باعث بیمارى
در هر قسمتى از بدن شده است داروهائى به کار مى رود که باعث نضج یا حل شدن آن مى
گردد مثلا موقعى که زیادى صفرا باعث بیمارى شده باشد (مثل زیادى صفراى خون در
بیماریهاى کبدى و غیره ) داروهاى حل کننده اى بکار مى برند مثل (نضج ) که با تجویز
آن ها ناراحتى بیمار مرتفع مى گردد داروهاى حل کننده یا منضج را برحسب مزاج بیمار
انتخاب مى نمایند مثلا اگر در اثر گرمى بیمارى به وجود آمده باشد، منضج یا حل
کننده یا داروى پاکسازى سردى به کار مى برند. گفتنی است که بیشتر کاربرد منضجها در وقتی است
که بیماری شدید شده، در بدن رخنه کرده و کهنه شده است که با استفاده از منضجها
همانطور که از نامش پیداست خلط غالب پخته شده و آماده میشود تا دارو کار خود را
راحتتر انجام داده و سریعتر بیماری بهبود پیدا نماید.
منضج معروف چهار خلط مثل سرکه انگبین
و منضج خلط های بلغم و سودا مثل شربت خاکشیر ترنجبین و منضج خلط دم و صفرا مثل
شربت خاکشیر و شیر خشت را می توان نام برد و…
مسهل چیست :
عبارت است از عبور مدفوعی که بطور غیر
طبیعی آبکی یا شکل نگرفته است و تواتر افزایش یافته ای را دارد ( از نظر علمی وزن
مدفوع بیش از ۲۰۰ گرم در روز را اسهال گویند . ) به اسهال کمتر از دو هفته اسهال
حاد و به اسهال بیش از دو هفته اسهال حاد و به اسهال بیش از ۴ هفته طول کشیده
اسهال مزمن می گویند.
لینت مزاج با اسهال فرق دارد . اولی
یعنی شل بودن و نرم بودن مدفوع که حالت فیزیولوزیک و مطبوع روده است .در حالی که
اسهال حالت غیر عادی و غیر مطبوع , یعنی آبکی بودن پاتولوژیک مدفوع را مطرح می
سازد.
فرق ملین با مسهل :
–
ملین آنستکه به طور محدود انچه را که در فضای معده و روده و
نواحی اطراف آن وجود دارد به بیرون از بدن فرود اورد حال آنکه
–
مسهل آنستکه ماده مرض را از عروق (فضای معده و روده و نواحی
اطراف آن ) و از سراسر بدن بداخل روده و سپس به خارج از بدن فروریزد
–
در تجویز ملین منضج لازم نیست , هرچند که اگر منضج بدهیم بهتر
است
–
ولی در هنگام تجویز مسهل ابتدائا تجویز منضج پیش شرط است .
–
ملین را به هر طبع و مزاجی و هر سنی می توان تجویز نمود (مثل
مغز فلوس , خاکشیرو…) حتی به زنان حامله , نوزادان و پیران
–
در واقع ملین شل کننده ضعیف مدفوع است ولی مسهل رقیق کننده قوی
آن می باشد. لذا مسهل را باید با احتیاط بیشتر تجویز نمود.
فرق مسهل با ملین چیست؟
?مسهل ها خشک کننده هستن
?ملین ها رطوبت بخش
بسیاری از مسهل ها به خاطر وجود ماده سمی مسهل هستن چون کبد باعث دفع انها از بدن میشود
مثل حنظل یا هندوانه ابوجهل
صبر زرد یا الوا
سقمونیا و زقوم
کرچک یا بید انجیر
حب السلاطین یا بید انجیر خطایی
روغن ها به خاطر رطوبت ملین هستن
روغن گیاهان سمی ملین مسهلند و خواص هر دو را دارند
مثل روغن تخم حنظل و کرچک و حب السلاطین
مسهلات سه نوعند:
مسهل صفرا مثل بنفشه
مسهل سودا مثل افتیمون
?مسهل بلغم مثل سورنجان
قبل از خوردن مسهل حتما باید منضج خورد
?دوز مصرف و مقدار مصرف متفاوت است
منضج صفرا یک هفته
?منضج بلغم دو هفته
منضج سودا سه هفته
جهت انجام یک اسهال موفق به ترتیب زیر
عمل می کنیم :
۱-
تجویز منضج ( خاکشیر و ترنجبین ) به منظور آمادگی بیمار (به
مدت یک هفته)
۲-
تجویز ملین بدنبال منضج به مدت کوتاه مثلا چند روز (مثل فلوس
یا بنفشه با دوز کم )
۳-
تجویز مسهل ضعیف تا متوسط ( مثل فلوس و بنفشه با دوز زیاد تر)
۴-
در صورت عدم موفقیت در رفع یبوست تجویز مسهل قوی
تا بر طرف شدن کامل یبوست بیمار مثل خربق , سنا و ریوند.
انواع آش منضج :
۱-
صفرا بر : آش شاه تره
۲-
بلغم بر : آش قنطریون
۳-
سودا بر : آش زیره رومی و بسفایج
#منضج چیست ؟
براى خارج شدن ماده اى که باعث بیمارى در هر قسمتى از بدن شده است داروهائى به کار مى رود که باعث نضج یا حل شدن آن مى گردد .
داروهاى حل کننده یا منضج را برحسب مزاج بیمار انتخاب مى نمایند مثلا اگر در اثر گرمى بیمارى به وجود آمده باشد، منضج یا حل کننده یا داروى پاکسازى سردى به کار مى برند.
منضج، دارویی است برای پختن و به قوام آوردن خلط،
و جهت آماده ساختن آن ( خلط رسوب کرده) برای تخلیه ،
که بوسیله داروهای ملین یا مسهل بکار میرود.
به زبان ساده تر ،منضج : هر انچه که خلط-غالب- را آماده دفع کند.
عمل نضج ، به قوام آوردن اخلاط است.
یعنی هر چه خلط غلیظ است (مانند: بلغم و سودای غلیظ) را رقیق کرده، و هر چه خلط رقیق است (مانند: صفرا و بلغم آبی، را غلیظ تر نموده و به غلظتی که مناسب اسهال آن است برساند.
خلط ها و عمل نُضج:
۱٫ خلط دم نیاز به نضج ندارد، و فقط وقتی که خون ، همراه خلط های دیگری باشد، باید آن خلط ها را به پختگی و نضج برساند.
۲٫ صفرا در سه روز به پختگی میرسد.
۳٫ بلغم در نه روز.
۴٫ سودای خالص در پانزده روز.
منضج مثل: شربت مصفا ، شربت اخلاط ثلاثه ،سکنجبین
مثالی ساده بزنم:
اگر قابلمه غذا سوخته باشد، هر کاری بکنید ، نمی توانید در همان لحظات اول آن را تمیز بشویید.
ولی اگر کمی آب در آن بریزید و بگذارید شب تا صبح بماند، صبح می بینید که سوختگی ها خودشون رها شده و با شستن معمولی، پاک میشوند.
منضج ها در بدن همین کار رو می کنند.
اخلاط رسوب شده را حل کرده و آماده بیرون کردن از بدن، به وسیله مسهل ها می نمایند.
پس اول باید منضج مصرف کنیم، بعد ملین یا مسهل
منضج صفرا:
کاسنى ، گل نیلوفر، آلوچه خشکه ، ریشه شیرین بیان ، گل خطمى ، گل بنفشه ، عناب تمرهندى ، به دانه ، تخم کشوث ، گل حلوا (بستان افرزو)، اسپرزه ، شربت نارنج ، شربت به ، شربت توت سیاه
منضج بلغم:
پر سیاوشان، مویز، انجیر، اسطخودوس ، گل سرخ، تخم کتان، افتیمون، زنجفیل، تخم شنبلیله، رازیانه، دارچین، گل گاوزبان، شیرین بیان، زعفران، تخم کرفس
منضج سودا
بادرنجبویه ، گاوزبان ، سه پستان ، بسفایج ، قرنفل ، ریشه کاسنى ، ریشه بادیان ، شاه تره ، ریشه شیرین بیان ، انجیر، کشمش ، اسطوخدوس ، افتیمون ، لعاب تخم مرو، زرشک ، ریشه خطمى و شربت بنفشه
الف : ضرورت پاکسازی مستمر بدن از فضولات به هنگام سلامتی و یا بیماری :
ا= پرخوری ها در مصرف مواد غذایی که باعث بسته شدن عروق و ایجاد سکته ها میشود ، ضرورت کم خوری و دو وعده غذا خوری .
امام جعفر صادق علیه السلام خطاب به فردى که از سوء هضم و درد معده شکایت داشت فرمودند: فقط اول روز و اول شب به تغذیه بپرداز و میان صبحانه و شام چیزى نخور ( هله هوله خوری رایج امروزی ها ) که مایهى فساد بدن است. بنابراین بر خلاف عادت امروز که ناهار تبدیل به اصلی ترین وعده غذایی مردم شده است، در تغذیه اسلامی غذا خوردن در اواسط روز جایگاهی نداشته برای سلامتی مضر می باشد و باید به دو وعده غذا در شبانه روز اکتفا کرد.
۲= گرسنه برخاستن از سفره: حضرت علىعلیه السلام خطاب به فرزندش امام حسن مجتبىعلیه السلام فرموده : اى پسرم آیا به چهار ویژگى که تو را از طب بىنیاز مىکند آگاهت سازم؟ بر سر سفرهى غذا ننشین مگر در حالى که گرسنه باشى و از طعام برنخیز مگر این که گرسنه باشى و غذا را خوب بجو و وقت خواب به دستشویى برو. پس اگر این کارها را انجام دهى از طب بىنیاز مىشوى.
امام رضا علیه السلام فرموده اند: دست از طعام بردار درحالیکه هنوز به آن میل و اراده داری که برای معده و بدن تو بهتر است و باعث زیادی عقل و سبکی جسم تو می شود»
امام رضا ع در رساله ذهبیه ، بدن را به زمین زراعی تشبیه و فرموده اند همانطور که به زمین زراعی نباید زیاد از حد آب رساند چرا که باعث خرابی دانه و محصول می شود، در مورد بدن نیز تدبیر در تغذیه ضروری است. ( از همین جا می توان نتیجه گرفت که آب درمانی مرسوم که به بیمار توصیه می شود در روز ۸ تا ۱۲ لیوان آب بخورد مورد تایید طب اسلامی نبوده و مضر می باشد).
۳= بیماری و ضعف در اعضای طبیعی دفع : در مواردی مثل یبوست گوارشی، بیماریهای کبدی و کلیوی، قطع نابهنگام عادت ماهیانه در بانوان (آمنوره) و یا در افرادی که تحرک و ورزش ندارند، روند دفع سموم و مواد زائد از بدن مختل می شود و در اثر تجمع این مواد در بدن بیمایهای متعددی ایجاد می شود. در واقع در حالت اول ورود مواد به بدن بیش از حد است و در این حالت خروج مواد کاهش می یابد.
۴= خوردن اغذیه بد و مسموم : بعضی از افراد پرخوری نمی کنند ولی مواد غذایی بدون کیفیتی را مصرف می کنند. مصرف گوشت گاو که در روایات طبی و نیز منابع طب سنتی شدیدا مورد نهی قرار گرفته است، انواع ساندویچ و پیتزا، مواد غذایی حاوی رنگها و نگهدارنده های شیمیایی، مرغهای پرورش یافته با آنتی بیوتیک و داروهای هورمونی، میوه های گلخانه ای با کودهای کشاورزی و … همگی از این مقوله اند و باعث شده اند تا بدنهای ما امروز بیش از پیش مسموم و دچار گرفتگی شوند .
ب : معرفی روشهای پاکسازی بدن از فضولات کهنه در طب اسلامی سنتی:
۱= گرسنگی کشیدن : امام علی علیه السلام می فرمایند: « گرسنگی کشیدن، سودمندترین درمان است» .
برخلاف فرهنگ و باور عامه مردم که از گرسنگی وحشت دارند تا جایی که حتی در سحرهای ماه مبارک رمضان نیز پرخوری می کنند تا مبادا در طول روز گرسنه شوند، در طب اسلامی توصیه به تحمل گرسنگی و تاثیر آن در سلامت بدن شده است.
۲= حجامت: در روایتی از پیامبر صلی الله علیه و آله نقل شده که فرمودند: « آنقدر جبرئیل مرا به انجام حجامت سفارش کرد که فکر کردم واجب است»
۳= فصد عروق ( تخلیه عروق از خون کثیف و مزمن ) یا استفراغ کلی :
۴= تجویز مسهل گیاهی و روغنی : امام معصوم علیه السلام میفرماید : آن کس که می خواهد مثانه اش آسیب نبیند، ادرار خود را نگه ندارد هر چند سوار جنبنده ای بوده باشد.
۵= قی کردن : امام باقر علیه السلام فرموده اند: هرکس قی کند قبل از آنکه به استفراغ بیفتد این برای او از ۷۰ دارو بهتر است و قی از این طریق هر بیماری و علت را دور می کند.
امام رضا علیه السلام میفرماید : کسی که می خواهد خلط سودا را بسوزاند پس بر او باد که فراوان قی و رگها را فصد کند و مداومت به نوره ( واجبی ) نماید.
۶= نوره کشی : امام علی علیه السلام: نوره نشاط است و پاک کننده تن. دوست دارم مومن هر ۱۵ روز نوره کشد.
۷= حمام : امام رضا علیه السلام فرمودند : نفع حمام عظیم است. باعث اعتدال مزاج و پاکسازی بدن می شود …فضولات را می گدازد و چرک را می برد.
۸= چکاندن دارو گیاهی در بینی : روغن جات مثل بنفشه و بادام
ج : فرق منضج ( پزنده اخلاط ) با مسهل چیست :
منضج اخلاط سوخته و قدیمی را می پزد و سپس حل می کند و در دسترس نیروهای هاضمه یا دافعه بدن قرار می دهد و لیکن مسهل کارش نرم کردن و یا لزج کردن اخلاط گوارشی به منظور تخلیه سریع آن از دستگاه گوارش میباشد .و از طرفی حیطه کار منضج مربوط به سراسر بدن است و بالعکس مسهل حضورش در دستگاه گوارش و حواشی آنست و به عبارت دیگر منضج اخلاط را در دسترس نیروهای بدن قرار می دهد و مسهل اخلاط را از دسترس نیروهای بدن به سرعت دور می کند .
۱ : مسهل ها ازنظر طب روائی :
* سنای مکی ( گرم وخشک ) : * پیامبر صلی الله علیه و آله فرمودند اگر در چیزی شفا وجود داشته باشد آن چیز سنا است . سنا مسهلی قوی برای دفع اخلاط صفراوی ، بلغمی و سوداوی می باشد ( در مصرف آن باید جانب احتیاط رعایت شود و آنرا نبایستی دم کرد و یا جوشانده و یا خیساند بلکه بایستی خورد و زیاد خوردن آن اسهال ، دل پیچه و آشفتگی در گوارش ایجاد می کند و یا قلنج می آورد و بایستی سنا را با انیسون یا زنجبیل یا دارچین خورد و زنان حامله و شیر ده نباید بخورند چون به سرعت به بدن طفل منتقل شده و اثر منفی میگذارد .)
*امام علی علیه السلام فرمود : برای نرمی سینه ، حلق ، حنجره ، صوت و خلط سینه و مسهل سینه بایستی از عناب استفاده شود .
۲: مسهل برای مزاج صفراوی ها (یعنی افراد دارای اخلاط گرم و خشک ) :
* کدو ( سرد و تر ) :اگر کدوی پخته را با شکر بخورید مسهل معتدلی است و اگر به آن تمرهندی بیفزایید مسهل صفرای سوخته است . ( خوردن کدو برای پیران و سرد مزاجها مضر بوده و ضعف معده و روده می آورد و باعث نفخ و بی اشتهائی میگردد .)
* سدر ( کنار – سرد و خشک ) : خوردن دویست گرم میوه نارس کنار ، مسهل صفراست . ( خوردن سدر برای سرد مزاجها مضر است .) عسل سدر هم بی تاثیر نیست .
*تاج ریزی ( سرد و خشک ) : خوردن میوه تاج ریزی ( روباس) مسهل کننده است .
*تاج ریزی ( سرد و خشک ) : خوردن میوه تاج ریزی ( روپاس ) مسهل کننده است .
* زرد آلو بدون تیزاب ( سرد و تر ) : خوردن پره زرد آلو و یا آب خیسانده آن ،مسهل خون و
کاهنده غلیان خون ورافع شدید کم خونی است . زیاد خوردن زردآلو نفاخ و مضر معده های
ضعیف است و باید با شکر و عرق انیسون (گرم و خشک )خورد .
مسهل ترکیبی : گل ختمی ۵ گرم + گل پنیرک ۵ گرم + بادیان ۵ گرم + صندل ۵ گرم + پوست هلیله زرد ۱۰ گرم + گل بنفشه ۱۰ گرم + سپستان ۲۰ عدد + عناب ۲۰ عدد + تمرهندی ۱۰۰ گرم + مویز ۲۰۰ گرم + آلوچه خشک ۲۰۰ گرم ،، تمام مواد فوق را مخلوط کرده و به ده قسمت مساوی تقسیم نموده و هر قسمت را جوشانده وصبح و عصر با ۱۰ گرم ترنجبین شیره کشی کرده و با میل مصرف شود .
سایر مسهل های ضد صفرا :
افسنطین صبر زرد، خربق (سیاه ) سقمونیا، هندوانه ابوجهل ، غاریقون ، ریوند، ایرسا، گل گندم (قنطریون ) هلیله ، بسفایج ، آب انار، پر سیاوشان ، کشمش کولیان ، گل سرخ ، مغز فلوس ، ترنجبین ، شیر خشت ، آلوچه خشکه ، گل گاوزبان ، اسفرزه ، تمرهندى ، آب کدو (هر یک به تنهائى بصورت دمنوش یا عرق آنها و یا خوردنی مصرف شوند ).
۳: مسهل برای دفع اخلاط لزج و بلغمی :
*پرسیاوشان ( معتدل – یا کمی خشک ) : نوشیدن دم کرده پرسیاوشان مسهل بلغم معده و روده ها است .
* هندوانه ابوجهل یا حنظل ( گرم و خشک ) :خوردن آن مدر و مسهلی بسیار قوی است . (برای مصرف خوراکی یک یا دو گرم آنرا در کپسول خالی ریخته و بخورید . خوردن حنظل مضر گرم مزاج ها بوده و باید آنرا با کتیرا و یا نشاسته بخورند تا عوارض آن از بین برود و دانه کرچک از نظر مسهلی جانشین حنظل است .مصرف خوراکی آن باید زیر نظر پزشک باشد .)
* فلوس ( گرم و تر ) : اگر ۵۰ گرم مغز فلوس را در نیم لیتر آب به مدت پانزده دقیقه بجوشانید و آب آنرا بخورید مسهل بسیار قوی و خوبی است .
* کرچک ( گرم و خشک ) :خوردن روغن کرچک مسهلی بسیار قوی است . (دانه های کرچک سمی است ودر مصرف خوراکی آن باید دقت شود . خوردن کمی روغن کرچک ، اشتها را از بین می برد و تهوع آور بوده و آشفتگی می آورد پس باید آنرا با نعنا خورد )
* شاطره ( تا حدودی گرم و خشک ) : پنجاه گرم شاطره را در یک لیتر آب جوش دم کنید و بنوشید ، مسهل اخلاط است .
* صبر زرد یا آلئو ورا ( گرم و خشک ) :خوردن حد مجاز صبر زرد مسهلی قوی برای اخراج
اخلاط مختلف بدن می باشد . ( مصرف خوراکی صبر زرد خطرناک است و باید با احتیاط
مصرف شود ).
*خار شتر ( گرم و تر ) : نوشیدن دم کرده شاخ و برگ خارشتر و یا عرق آن مسهل است .
*خیار خر ( خیلی گرم و خشک ) خوردن خیار خر برای گرم مزاجها مضر و دارای عکس العمل شدید است و خوردن آن مسهل قوی است .
* سقمونیا ( خیلی گرم وخشک ) : خوردن یک گرم سقمونیا مسهل سریع العملی است که به عنوان مسهلی قوی که در درمان انواع استسقاء از آن استفاده میشود .( خوردن زیاد سقمونیا قلب را اذیت کرده و مضر کلیه مخصوصا” در گرم مزاجهاست و زنان حامله سقمونیا نخورند که ساقط جنین است) .
*پیچک صحرائی ( گرم و خشک ) : خوردن برگ پیچک صحرائی مسهل است .
* فرفیون ( خیلی گرم و خشک ) : خوردن یک قطره فرفیون باز کننده کلیه رگها و مسهل خوبی برای بلغم لزج و صفرا است .( فرفیون گیاهی سمی است و مصرف خوراکی آن باید کم و با احتیاط باشد .)
* فلوس ( گرم و تر ) : خوردن فلوس مسهلی بسیار راحت و بدون عوارض است و به کندی اثر می بخشد.
* فلوس ( گرم و تر ) : فلوس را با تمرهندی بخورید مسهل صفرای سوخته است و اگر با گیاه تربد بخورید مسهل بلغم و اگر با گیاه بسفایج ، عرق کاسنی و عرق شاطره بخورید مسهل سودا است .
* کنجد ( گرم و تر ) : خوردن روغن کنجد مسهل است . ( کنجد دیر هضم است ودر معده می ماند و برای رفع این مشکل بایستی با عسل و شکر خورده شود .)
* گز انگبین ( گرم و خشک – یا معتدل ) : خوردن گز انگبین مسهل است .
*گلرنگ ( معتدل ) : نوشیدن دم کرده گلرنگ مسهل است .
* سورنجان ( گرم و خشک ) : دو گرم سورنجان را سائیده و بخورید مسهل اقسام بلغم است و اخلاط لزج را از اعماق بدن خصوصا” از مفاصل بیرون می کشد .
سایر مسهل های بلغم :
عاقرقرحا، خیاردشتى (کمبیزه کور، یا قثاءالحمار) مقل ، روغن کرچک ، تربد، غاریقون ، سورنجان ، فرفیون ، مغز تخم کاوشه ، زنجبیل ، آنزروت ، ایرسا، شحم حنظل ، تخم نیلوفر، دانه اسفند، بسفایج ، سیاه دانه ، انغوره ، پیاز سفید، انجره شنبلیله ، سقمونیا، جاوشیر، ریوند عشبه .
۴: مسهل برای دفع اخلاط سودا و خشک :
– برای دفع اخلاط سودا و خشک مصرف ۵ گرم پودر افتیمون با یک لیوان سکنجبین عسلی است . این مسهل شب خورده شود و فردا شکم ۵ الی ۶ بار کار می کند و سودا به راحتی دفع میشود. البته شرط آن این است که قبلش منضجات سودا را خورده باشدکه علامت دفع سودا خارج شدن مدفوع سیاه رنگ است .
شربت مسهل براى سوداوى و مؤثر براى کار معده :
گل سرخ ، سنا، از هر کدام ۱۵ گرم ، گل بنفشه ۱۵ گرم ، تربد و افسنطین و غاریقون از هر کدام ۵ گرم ، مصطلکى ، تخم کشوث ، اسطوخدوس ، از هر کدام ۱۰ گرم ، سه پستان و عناب از هر کدام ۲۰ دانه همه را نیم کوب کرده ۷ روز صبح ناشتا و عصر پس از جوشانیدن و صاف نمودن میل نمایند.
سایر مسهل های ضد سودا:
اویشن ، شحم حنظل بسفایج ، اسطوخدوس ، تخم کشوث ، هلیله ، غافث ، فلفل سفید، کاوشه و عشبه افتیمون ، سنا، پودینه کوهى .
۵ : مسهل عام و عمومی برای دفع اخلاط مزمن سه گانه بدن :
سنا ( مزاجش گرم و خشک ) : روزی سه بار ، هر بار یک قاشق مرباخوری برگ سنا را در یک لیوان آب جوش دم نموده و سپس صاف کرده و با یک قاشق مرباخوری پودر آنرا با یک قاشق ماست مخلوط کرده و میل شود .
شکرسرخ ( مزاجش گرم و تر ) : روزی سه بار ، یک قاشق مرباخوری شکرسرخ تازه (بدون تغییر رنگ ) را در یک لیوان آب گرم حل کرده و میل شود .
ختمی یا پنیرک کوچک ( مزاجش سرد و تر ) : روزی سه بار ، هر بار یک قاشق مرباخوری پودر ختمی را دم کرده و پس از ۱۰ دقیقه با تنظیف پارچه ای آنرا صاف کرده و میل شود .
اسفرزه ( مزاجش سرد و تر ): روزی سه بار ، هر بار یک قاشق غذاخوری را در یک لیوان آب جوش ریخته وبعد از ده دقیقه آب و تفاله های آنرا صاف کرده با اندکی عسل میل شود .
فلوس ( مزاجش گرم و تر ) : روزی سه بار ، هر بار یک قاشق مرباخوری (فقط) مغز فلوس را در یک لیوان آب جوش ریخته و بعد از ۱۵ دقیقه صاف کرده و همراه با اندکی عسل میل شود .
هلیله زرد ( مزاجش سرد و خشک ) : روزی سه بار ، هر بار یک قاشق مرباخوری پودر پوست هلیله زرد را با اندکی عسل میل شود .
خاکشیر ( مزاجش گرم و خشک ) : روزی سه بار ، هر بار یک قاشق غذا خوری را در یک لیوان آب جوش ریخته و پس از چند دقیقه میل شود .
ترنجبین ( مزاجش گرم و تر ): روزی سه بار ، هر بار یک قاشق غذاخوری را در یک لیوان آب جوش ریخته و پس از ده دقیقه سپس صاف کرده و میل شود .
شیر خشت ( مزاجش معتدل و کمی گرم ) : روزی سه بار ، هر بار یک قاشق غذاخوری را در یک لیوان آب جوش ریخته و سپس صاف کرده و میل شود .
بید خشت ( مزاجش سرد ) : روزی سه بار ، هر بار یک قاشق غذاخوری را در یک لیوان آب جوش ریخته و سپس صاف کرده و میل شود .
انجیر ( مزاجش گرم و تر ) : هر شب ۱۲ عدد انجیر میل شود و در صورت استفاده از انجیر خشک از چند ساعت قبل آنرا با آب جوش خیس شده و مصرف شود .
زیتون (مزاجش گرم و خشک ) : هر روز صبح ده عدد زیتون بدون نمک میل شود .
گلسرخ ( مزاجش سرد و کمی خشک ) : روزی سه بار ، هر بار یک قاشق مرباخوری گلسرخ را در یک لیوان آب جوش ( مثل چایی ) به مدت ۱۰ دقیقه دم نموده و سپس صاف کرده و با کمی عسل میل شود.
صبر زرد یا الئوورا ( مزاجش گرم و خشک – کمی سمی ) : روزی یکبار یک گرم آنرا در کپسول ریخته و در ساعات مختلف روز میل شود .
تذکر مهم : خوردن مسهل هر روز صبح سحر و از یک الی دو نوع بوده و در فصل بهار موثرتر است .
مسهل عام : ترنجبین ۵۰ گرم ، سقمونیا ۵ گرم ، ترنجبین را شیره کش کرده سمقونیا را به آن اضافه کرده صبح و عصر میل نمایند.
روغن بادام شیرین ( گرم و تر – یا معتدل ) : مسهل کامل سیستم گوارش است و میتوان هر
هشت تا بیست و چهار ساعت یک قاشق مربا خوری از آنرا میل کرد و اگر همراه با عسل هر دوازده ساعت یک قاشق مربا خوری میل شود برای تقویت استخوان و مغز موثر است و نیز برای درمان یبوستی میتوان از آن استفاده کرد .
۴۰گرم افتیمون ( گرم و خشک )را در ۲۵۰ گرم عسل پس از کوبیدن حل کرده روزى ۳ قاشق مرباخورى میل شود .
سبوس، ملین و مسهل قوی ، در تنظیم سیستم گوارشی و رفع یبوست هیچ ماده ای با قدرت سبوس برابری نمی کند.
رب انار های شیرین و یا ترش در تغذیه ها یا با یک لیوان آب میل شود – عرق کاسنی – قرقورت بدون نمک دفع کننده صفرای ملایم – اسفرزه – اسطوخدوس – پرسیاوشان – افسنتین
سایر مسهل های عام : روغن بادام تلخ + بومادران + سنا + زیره + پوست سیاه توسه + بنفشه + گل بابونه + سیر + برگ نعناع + رازیانه + انیسون + ریشه شیرین بیان + هلیله زرد + هلیله سیاه + مغز بادام ایرانی + عسل + زنجبیل + پونه + خیار چنبر+ آب نارنج با عسل + اسطوخدوس + تمرهندی جایگزین آلوجات + کشمش سیاه
پودر مسهل عام آسان : ترکیب شده از یک قاشق سنا + یک قاشق گلسرخ + نصف قاشق شیرین بیان را صبح ناشتا در یک لیوان آب جوش دمکرده و صاف کرده با کمی عسل یا نبات میل شود و در صورتی که اسهال ایجاد شده بیش از سه بار در طول روز باشد بایستی مقدار ترکیب کمتر شوند و خواص درمانی آن هر چها نوع خلط را از بدن پاکسازی نموده و به شکل اسهال خفیف از بدن دفع میشود .
۶ : ممنوعیت و شروط استفاده از مسهل ها :
فرد پرخون نباشد – کودکان و پیران بایستی محدود و مقدار کم استفاده شود – افراد خسته و قلبهای ضعیف – مناطق گرمسیر نبایستی در فصل گرما زیاد استفاده کنند – مزاج خشک اندک مصرف کند – افراد دارای ورم معده و یا روده زخم دار – افراد لاغر زیاد و یا چاق زیاد – در گرما و سرماى بسیار زیاد نباید مسهل خورد – مصرف مسهل یک روز درمیان – بررسی حساسیت بدن به نوع مسهل – باردار نباشد – همراه با خوردن مسهل باید هیئت رئیسه بدن ( مغز ف قلب و کبد ) تقویت شوند – پس از مسهل بیمار نباید چیزى بخورد و بنوشد و یا بخوابد تا اینکه مسهل کار بکند اما خوابیدن پیش از مسهل مفید است – بیمار باید از خوردن غذاها و داروهاى تند پرهیز کند و آب سرد نباید بنوشد و آشامیدن کمى آب گرم مفید است اما زیادش خوب نیست و از کار مسهل جلوگیرى مىکند- از حرکات سخت و ورزشی پس از مسهل باید خوددارى شود – بیمار باید پس از مسهل از آمیزش خوددارى کند – مسهل سمی ممنوع – در ایام قاعدگى و خونریزى زهدان، زنان نباید مسهل بخورند و نیز اگر بیمار بخونریزى بواسیر گرفتار باشد خوردن مسهل زیانآور است – از فعالیت استرس دار پرهیز کند .
۷: طریقه مصرف مسهل ها و ملین ها :
الف : ابتدا به مدت یک هفته الی دو هفته داروی ملین کننده ( یعنی داروی نرم کننده مدفوع ) مثل انجیر یا زیتون یا فلوس به بیمار می دهیم و در صورت عدم بهبودی به بیمار مسهل قوی تر مثل سنا می دهیم تا یبوست برطرف شود .
ب : در صورت وجود سابقه یبوست مقاوم تر برای قبل از غذا و بعد از غذا ملین کننده یا مسهل تجویز میشود مثلا” فلوس قبل از غذا و بنفشه بعد از غذا می دهیم .
ج : ودر صورت تکرار و یبوست حادتر چند گیاه ملین تر می دهیم و زمان مناسب آن صبح ناشتا از قبیل ترکیبات گلسرخ و سنا یا تر کیبات فلوس و سنا و یا ترکیبات بنفشه با گلسرخ و سنا میباشد .
د: و برای درمان یبوست های خیلی سخت با استفاده ازروش روغنهای گیاهی است .
۸: امّ الامراض هفتادگانه به نام یبوست یعنی چه:
سوال مهم : اگر از بیمار بپرسی شکم تو خوب کار می کند بلادرنگ میگوید آری ، ولیکن وقتی تخلیه شکم را گزارشش میگیری ، متوجه میشوی فرد گرفتاریبوست یعنی مادر هفتاد مرض در دراز مدت در بدن شده و بیمار خودش هم نمی داند .
تعریف یبوست چیست :
«کسی که دفع سخت و طولانی داشته باشد یا احساس دفع ناکافی کند یا کمتر از سه بار در هفته دفع داشته باشد؛ یبوست دارد. برای آن که بگوییم شخصی مبتلا به یبوست است؛ باید ۲ یا بیشتر از نشانههای زیر را حداقل به مدت ۳ ماه داشته باشد:
الف) زور زدن بیش از حد در حین اجابت مزاج.
ب) مدفوع سفت و خشک.
ج) احساس تخلیه ناکامل بعد از اجابت مزاج.
د) دو بار یا کمتر عمل دفع در هفته.
اجابت مزاج مطلوب از دیدگاه طبّ سنّتی
۱- تعداد دفعات دفع مدفوع.
۲- کیفیت دفع.
۳- قوام مدفوع.
۴- حجم و جرم مدفوع.
شیخ الرئیس ابن سینا اعتقاد دارد که به ازای مصرف هر وعده غذایی، شکم باید یک بار کار کند؛ به این ترتیب؛ در روزگار ما که مردم ۳ وعده غذا مصرف می کنند؛ باید ۳ بار هم دفع مدفوع داشته باشند؛ اما این تعریف، در عمل، برای اکثر مردم این دوره و زمانه، یک ایده آل است که دسترسی به آن چندان آسان نیست.
چرا یبوست این قدر خطرناک است؟
انباشت فضولات بدن خودش یک بحران است که راههای دفع آن راه ها، دفع مدفوع و ادرار، تعریق، تنفّس و … هستند.
آری موادّ دفعی روده ها معمولاً به قدری خطرناک هستند که در آموزه های عملی طبّ اسلامی و طبّ سنّتی ایران، تدابیر مختلفی اندیشیده شده است که انسان حتّی در معرض بخارات متصاعد شده از آنها نیز قرار نگیرد. (مثل استحباب پوشاندن سر در توالت و …). حالا فکرش را بکنید که این مواد؛ با این درجه از سمّیت به جای آن که از بدن بیرون بروند، در بدن باقی بمانند و از طریق سیستم بازجذب قوی روده، مجدّداً به داخل بدن برگردند.
علل ایجاد یبوست
– مصرف مواد غذایی یبوست زا: سر دسته این غذاها، برنج خوری زیاد است؛ یبوست زایی برنج در حدی است که می توان در درمان بسیاری از اسهال ها به عنوان یک داروی خوب از آن استفاده کرد. ماکارونی، موز، لبنیات به ویژه لبنیاب پرچرب،(و به ویژه پنیر کهنه ، ماست شیرین و کشک)؛ مصرف زیاد موادّ گوشتی (به خصوص گاو و گوساله به صورت خشک مثل کباب)، بسیاری از فست فودها، سیب و انار و به(و به ویژه انواع ترش آنها) و …
– مصرف کم فیبر: مصرف نان سفید و برنج سفید است که سبوسشان گرفته می شود. کم مصرف کردن منابع اصلی فیبر یعنی میوه و سبزی ها، کندن پوست میوه ها به هنگام مصرف، غلبه غذاهای حیوانی بر غذاهای گیاهی در رژیم غذایی مردم
– از دست دادن آب بدن و یا عدم مصرف کافی مایعات، مصرف نوشیدنی های کافیین دار مثل قهوه و نوشابه های سیاه که خاصیت ادرارآوری دارند.
– بی تحرّکی:
– شرایط فیزیولوژیکی خاص مثل حاملگی(به علت تغییرات هورمونی که باعث کاهش حرکات روده ها می شوند و فشار فیزیکی رحم روی روده ها) و افزایش سن(به دلیل کاهش سوخت و ساز بدن در پیری و متعاقب آن کاهش فعالیت روده ها)
– مسافرت: افرادی که به مسافرت می روند .
– مصرف برخی از داروهای شیمیایی .
– خودداری از دفع به موقع مدفوع و ادرار ، بالاخص رانندگان و کارمندان و کودکان .
– معایب مصرف مداوم داروهای ملیّن و مسهل: اگر داروهای مسهل به طور مداوم مصرف شوند پس از مدتی روده کار طبیعی خود را انجام نداده و به اصطلاح تنبل می شود و یبوست به وجود می آید. بنابراین از مصرف خودسرانه داروهای مسهل خودداری کنید و تنها با تجویز پزشک آنها را مصرف کنید.
– برخی بیماری هایی که می توانند عامل ایجاد یبوست باشند: کمکاری تیرویید و برخی دیگر از غدد داخلی؛ مرض قند، تومورهای روده و مقعد ؛ زیادی کلسیم در بدن؛ کمبود قند خون؛ سل؛ بیماری ام.اس.؛ پارکینسون؛ آسیب های نخاعی؛ بیماریهای عضلانی ،بیماری روده تحریکپذیر یا روده عصبی؛ بیماریهای مرتبط به عضلات کف لگن؛ افسردگی و
اسفند 3, 2018
دسته: بیماریها
361 نظرات
بسم اله الرحمن الرحیم
بیماری قند یا دیابت مرکز تحقیقات گیاهان دارویی روی ۳۰ نوع که تعدادی از آنها جز بیماری های ناعلاج است، تحقیقاتی انجام گرفته که به ترتیب اهمیت تک تک آن ها روی سایت قرار میگیرد.
یکی از بیماری ها قند یا دیابت به زبان طب شیمیایی به زبان طب سنتی و گیاهی ایران زمین” دیانیطس” است؛ بنابراین در هر کجا این مقاله کلمه دیانیطس آمد منظور دیابت است.
تاریخچه بیماری دیابت ( دیانیطس ) اولین کسی که در دنیا این بیماری را شناسایی کرده است ” اوری تائوس” یونانی در قرن اول میلادی بوده و نام این بیماری را دیانیطس گذاشته به نظر میرسد، کلمه دیابت امروزی از کلمه دیانیطس گرفته شده باشد، ولی مطلبی در رابطه با درمان پیشگیری بازگشت چیزی در دست نیست یا ما نتوانستیم پیدا کنیم.
بعداً دانشمندان طب سنتی ایران تحقیقاتی در رابطه با درمان یا پیشگیری مطالبی بسیار مفصل در کتب و نوشته های خودشان آورده اند از جمله “رازی” و “ابن سینا” کتاب خلاصه تجارت “جرجانی” حکیم مومن و کسانی که بعدا نوشتههایی ارائه داده اند. همه این دانشمندان به موجب حفظ امانتداری به طور کل اظهار میدارند که شناسایی اسم بیماری توسط اوری تائوس یونانی شده ؛ بنابراین مرکز تحقیقات بر آن است آنچه گذشتگان به عنوان یادگار و میراث فرهنگی از خودشان باقی گذاشته اند برسیم حفظ امانتداری بدون هیچ دخل و تصرفی با کم یا زیادی به اطلاع علاقه مندان برسانید.
در نتیجه هر چه در این مقاله میآید، ذکر گفتار مجدد گذشتگان است و بیشتر جنبه تاریخی و میراث فرهنگی دارد، این روش درمانی شیوه دانشمندان ایرانی در رابطه با بیماری دیانیطس در قاره اروپا تا اوایل قرن نوزدهم میلادی و در ایران تا سال ۱۳۲۴ متداول بوده است، ولی پس از کشف انسولین در اروپا و در ایران تا ممنوع شدن طب سنتی منسوخ شده، ولی در حال حاضر این روش درمانی و تطبیق کردن آن با روش درمانی به طریقه جدید در زیر زمین های تنگ و تاریک محل کار اطبا سنتی برای علاقه مندان به طب سنتی به صورت مشاوره ای انجام میگیرد و طرفداران نسبتا زیادی دارد، چون این بیماری در قبل از کشف انسولین توسط پزشکان به روش درمان قدما پیشگیری معالجه و جلوگیری از بازگشت بیماری انجام میداند.
شایان ذکر است تعداد مبتلایان به بیماری دیانیطس در قبل از کشف انسولین به نسبت جمعیت خیلی کمتر از مبتلایان به بیماری دیابت امروزی بوده طی آمار رسمی حدود ۱۴ تا ۱۵ درصد جمعیت ایران در درجه اول استان یزد و بعد استان قزوین در آمار قرار دارند با توجه به عده ای که اصولاً در آمار نیستند و دیابتی هستند جمعا ۱۸ تا ۲۰ درصد جمعیت ایران دیابتی هستند.
اگر این آمار به همین نسبت به رشد خودش ادامه دهد تا ۳۰ یا ۴۰ سال دیگر طبق پیش بینیها حدود ۳۰ درصد میرسد.
در قرن نوزدهم فرهنگ پزشکی دوراند تعریفی برای طب شیمیایی چاپ کرده که به شرح زیر میباشد. معادل دقیق کلمه طب فیزیک است ولی برای اینکه در سطح جهانی قابل درک باشد کلمه پزشکی به کار میرود و تعریف آن این است پزشکی عبارت از هنر یا علم شفای بیماریهاست به ویژه درمانهای داخلی که این علم با حالات مختلف بدن سر و کار دارد کلا درمان در طب شیمیایی در درجه اول اهمیت قرار دارد.
پیشگیری در درجه دوم در حالیکه اگر پیشگیری به درستی انجام گیرد بیماری به وجود نمیآید در ثانی پیشگیری هم ارزانتر و سلامتی آور تر است. در درمان درمان تنها برای درمانگران ایجاد درآمد میکند هزینه و عوارض بعدی متوجه بیماران است. ب : به اعتقاد طب شیمیایی که به طریقه سلولی بیماریها را درمان میکند کدام سلولها کم کار یا از کار میافتد که بیماری دیابت به وجود میآید.
– نظر دانشمندان طب سنتی ایران زمین درباره دیانیطس یا دیابت چه بوده است؟ دیابت از نظر طب سنتی یک نوع بیماریست کسانیکه به این بیماری مبتلا هستند قرص قند میخورند و یا انسولین تزریق میکنند. این موضوع طبق تعریف طب سنتی هم طبق تعریف طب شیمیایی از سلامت اینگونه افراد بیمارند و از سلامتی کامل برخوردار نمیباشند تعارفی تا کنون برای سلامتی شده در طب سنتی و طب شیمیایی مشروح زیر میباشد. الف : تعریف سلامتی از نظر طب شیمیایی طبق فرهنگ ویستر جلد اول ۱۹۷۰ آمریکا، سلامتی حالتی از موجود زنده است که همه قسمتها و اندامهای بدن انسان بدون عیب و نقص در حالتی مناسب باشد. بیماری هرگونه ناخوشی بدن یا اندامی مخصوص یا بخشی از بدن را گویند. چون طبق تشخیص طب شیمیایی وقتیکه سلولهای به تا لوزالمعده انسولینی کم در حالت استفاده از قرص در حالت و در مرحله تزریق انسولین این سلولها از ترشح انسولین میافتد پس افرادیکه چنین حالتی دارند بیمار هستند.
ب : گفته ابن سینا در مورد سلامتی : سلامتی حالتی است که در آن اعمال بدن به درستی سر میزند و نقطه مقابل آن دور شدن از سلامتی است. هر نوع بیماری از نظر طب سنتی از اعتدال خارج شدن اندامی یا اجزای آنهاست. سلامتی موقعی برقرار است که تمامی اندامها یا اجزای آنها در حالت اعتدال مزاج باشند.
چون کلیهها و غدد فوق کلیوی در بیماران دیانیطس از اعتدال خارج میگردد و به سوء مزاج سرد یا گرم کلیه مبتلا میگردند در کلیه بیماران دیانیطس از سلامت کامل برخوردار نیستند پس باید درمان شوند. حال بررسی کنیم مزاج چیست؟
۱-۶ مزاج چیست؟ مزاج را بنیانهای خارجی Temperament یا کنستیتوسیون Constlticons یا دیالیز Dialhesis گویند. مزاج هم مورد قبول طب شیمیایی است هم طب سنتی تعریف مزاج از نظر طب شیمیایی: ساختمان بدنی و روانی انسان تابع مراحل مختلف سوخت و ساز عمومی بدن و واکنش آن در مقابل محیط و عوامل موجود در آن اعم از خوراک محل سکونت عوامل فیزیکی و شیمیایی جوی الکتریکی میکروبی بیولوژیک انسانی اجتماعی داروئی و غیره میباشد مزاج گویند.
تعریف مزاج از نظر طب سنتی: فعالیت کل یا اجزاء بدن آدمی را مزاج گویند. مزاج شخصیت انسان است. بحث مزاج و چگونگی به وجود آمدن آن در بدن انسان بسیار مهم و حساس میباشد اگر هر کسی علاقه مند باشد عمر طولانی و تندرست بنماید باید مزاج اندامها و اجزاء بدن خود را به خوبی بشناسد و پیوسته در حال اعتدال نگه دارد. هر اندامی و اجزاء آنها در بدن انسان دارای مزاج مخصوص به خود است که بنا به وظایفی که میبایست انجام دهد خلق شده. از مجموع مزاج اندامها و اجزاء آنها مزاج کل بدن را تشکیل میدهد.
مزاج کل بدن در طول عمر آدمی در سنین مختلف عمر متغیر است در بدو تولد تا حدود ۱۶ سالگی گرم و و تر و خونی است. از ۱۶ الی ۳۵ سالگی گرم و خشک و صفراوی در ۳۵ الی حدود ۶۰ سالگی مزاج سرد و خشک سوداوی از ۶۰ الی پایان عمر سردتر و بلغمی است در کتب طب سنتی آمده اگر کسی پیوسته از سته ضروریه خوب طبیعی بهره مند باشد تنها دوران مزاج بلغمی متجاوز از شصت سال میرسد.
در طب سنتی عمر آدمی متجاوز از صد و بیست سال میرسد مرگ طبیعی موقعی فرا میرسد که روغن چراغ زندگی که حرارت غریزی است در این سن به پایان میرسد و این حرارت به خاموشی میگراید و روح در کالبد بی جان جسم از بدن خارج میشود و در فضا قرار میگیرد.
اعتدال مزاج دارای دو حد افراط و تفریط است یعنی دارای دو فاصله معین چنانچه اگر فعالیت این اندامها و اجزاء آنها بین دو حد باشد آن اندام و اجزاء آنها در حالت طبیعی انجام میگیرد. اگر این حد که اعتدال مزاج میآفریند با دو حد موجود در ورقههای آزمایشگاهی طب جدید مقایسه کنیم این طور نتیجه میگیریم اگر قند خون یک انسان سالم ناشتا بین دو حد ۷۰ الی ۱۱۰ باشد و آزمایشهای بعدی از نظر قند خون سالم است.
از نظر طب سنتی مزاج کلیتین و غدد فوق کلیوی در حالت اعتدال مزاج قرار دارد. ۱-۶ منشا بیماری دیانیطس یا دیابت در طب سنتی در کجای بدن قرار دارد؟ در طب شیمیایی که با دید سلولی به درمان بیماریها توجه دارد دیابت را کم کاری یا از کار افتادن سلولهای لوزالمعده در ترشح هورمون انسولین میدانند.
در طب سنتی مزاج گرم یا سرد در کلیتین و غدد فوق کلیوی را مسبب اصلی بیماری دیانیطس است سوء مزاج همان عدم اعتدال مزاج و عامل اصلی این بیماری است. حال بررسی میکنیم که آیا علم جدید موضوع سردی یا گرمی را تائید میکند یا عقیده دانشمندان طب سنتی بوده است.
اعضاء و اجزاء مختلف این دستگاه بزرگ، هورمونهای گوناگونی که عده آنه لاتعدی و لا تحصی است، ترشح میکند و این هورمونها کلیه نسوج و اعضای بدن را به کار وا داشته، اعمال حیاتی مختلفی را انجام میدهند. بروز هر عمل حیاتی توأم با یک سلسله فعل و انفعالات شیمیایی است و تقریباً کلیه فعل و انفعالات شیمیایی دربدن تولیل حرارت میکنند.
هر قدر فعل و انفعالات شیمیایی سریعتر و شدیدتر انجام گیرد، مقدار حرارتی که تولیل میشود، بیشتر است. سرعت و کندی این فعل و انفعالات و بالنتیجه شدت و ضعف تولید حرارت در بدن مستقیماً مربوط به فعالیت غدد مترشحه داخلی است؛ و اندازه گیری آن با تعیین متابولیسم بازال صورت میگیرد: در بین غدد مترشحه داخلی غده تیروئید بیش از همه در سرعت فعل و انفعالات شیمیایی و تولید حرارت و بالا بردن متابولیسم بازال دخالت دارد بطوریکه هر قدر فعالیت این غده بیشتر باشد، متابولیسم بازال بالاتر میرود.
اگر چند شخص هم سن و هم جنس را که از لحاظ بالینی سالم تشخیص داده شده اند انتخاب کنیم و متابولیسم بازال آنها را اندازه بگیریم خواهیم دید همه آنها از این لحاظ یکسان نیستند بلکه متابولیسم بازال در عده ای از آنه طبیعی و متوسط، در عده ای قدری بالاتر از طبیعی و در جمعی نیز پایین تر از طبیعی میباشد. دسته اول کسانی هستند که فعالیت غده تیروئید در آنها به حد اعتدال است و حکمای قدیم این اشخاص را صاحب مزاج معتدل مینامیدند. دسته دوم اشخاصی هستند که در آنه فعالیت این غده کمی بیش از حد مطبیعی است و قدما آنها را گرم مزاج نامیده اند و در دسته سوم فعالیت غده تیروئید کمتر از عادی می به اسد و در نزد حکمای قدیم به سرد مزاج معروف بودند.
از اینجا معلوم میشود که نظریه گرمی و سردی مزاج تا چه اندازه اصالت علمی متین و محکم دارد. اکنون گوییم هر ماده که از خارج وارد بدن انسان میشود، اعم از ماد غذایی و دوایی، در غدد مترشحه داخلی و منجمله تیروئید تاثیر دارد و متابولیسم بازال را بالا یا پایین میبرد و بالنتیجه ایجاد حرارت یا برودت میکند.
قدما هر ماده که متابولیسن بازال را پایین آورده است سرد، و هر ماده که متابولیسم بازال را بالا برده است گرم و هر ماده ای که آن را به حد اعتدال نگه داشته است معتدل مینامیدند. پس به این قاعده، کلم و کدو یا خیار و کاهو که به زعم قدما سردند، متابولیسم بازال را پایین میآورند و تره و جعفری و شنبلیله که به عقیده حکمای قدیم گرم اندمتابولیسم بازال را بالا میبرند.
پس ملاحظه شد همانطوریکه مزاج از اصالت علمی برخوردار بود موضوع سردی و گرمی از جنبه ی علمی مورد تایید علم جدید میباشد. در مجموع به گفته ابن سینا گرمی حالت تجمع و سردی حالت تفرق انرژی و نرمی و خشکی حالاتی از ماده در بدن انسان است.
تمامی دانشمندان طب سنتی در کتب علمی خودشان نظیر الحاوی رازی و قانون ابن سینا ذخیره خوارزمشاهی تحفه حکیم مومن هدایه المتعلمین خلاصه تجارب و صدها کتاب و جنگها تذکرهها و کتیبهها که درباره طب سنتی نوشته شده همه و همه علت دیانیطس را سوء مزاج سرد یا گرم کلیه و غدد فوق کلیه میدانند.
در یکی از این کتابها که تقریبا جامع تر نوشته شده است علت دیانیطس یا دیابت را در چهار مورد زیر خلاصه کرده : الف : ضعیفی کلیهها است که عاجز در نگاه داشتن آبی که در جگر به کلیهها میرسد. از چهار قوه که هر اندامی وجود دارد به ترتیب ماسکه که مسئول نگهداری غذا، جاذبه که میبایستی غذا و مواد مورد نیاز اندامها را جذب کند، مغیره وظیفه اش این است که مواد جذب شده را تغییر دهد، دافعه مواد زائد هر اندام را باید دفع کند. قوه جاذبه آب را از جگر جذب میکند این آب ضایعات هضم دوم را به اضافه ی غذای کلیهها که به صورت خونابه است ولی به علت ضعیف بودن قوه ی ماسکه این آب اضافی مواد غذایی و ادرار به علت ضعیف بودن این قوه نمیتواند مدتی این خونابه را در کلیه نگه دارد هم مواد غذایی خود کلیه را بردارد و آب اضافی که به صورت ادرار است رد کند در نتیجه کلیه به اندازه کافی غذا دریافت نمیکند و ضعیف میشود و قوه مغیره هم نمیتواند به علت عدم توقف این خونابه کارش را به درستی انجام دهد قوه دافعه وارد کار میشود مواد زائد که ادرار است دفع میکند به نظر میرسد در بیماران دیابتی قند در ادرار مشاهده میشود بر اثر ناتوانی این قوا در کلیهها است و تند تند ادرار کردن به بیمار دیابتی دست میدهد.
از اینکه در طب سنتی توصیه شده در خوردن قلوههای حیوانات اجتناب شود این است که غذا در کلیهها مواد غذایی همراه ادرار است در کل این جذب ضایعات هضم دوم قوه ماسکه قوه مغیره را پخته شدن ادرار در کلیهها میگویند. ب: فراخی دهانه رگها مجرای بول تا بدان سبب آب را درون هیچ درنگ نباشد تا پخته شود بیرون آید این بند ب در رابطه است با بند ت حرارتی غریب و به افراط که بر کلیهها مستولی شود. حرارت از نظر طب سنتی گشاد کننده است وقتی که سوء مزاج گرم در کلیهها ایجاد شود گشادی در مویرگها به وجود میآید در درمان دیانیطس که در سوء مزاج گرم در نوجوانان و جوانان به وجود میآید داروهای قابض و تنگ کننده با مزاج سرد بکار میرود مثل آبغوره صمغ عربی ازگیل زرشک سیاه دانه دار آبگیری و در سوء مزاج سرد که در میانسالان و پیران موجب بیماری دیانیطس میشود از گیاهان و اغذیه گرمتر یا خشک در درمان استفاده میگردد. داروی قابض و تنگ کننده رگها و مویرگهای گشاد شده را تنگ میکند. داروی گشاد کننده و باز کننده رگها و مویرگهای تنگ شده را گشاد میکند.
این موضوع در مورد بیماران دیالیزی آب زیر پوست بدن جمع میشود علت آن رسوب خلط سودا در مویرگها است که دیدند رگها تنگ کرده خلط سودا سرد و خشک است خلط سودا دارویی و گیاهی است که خاصیت گرم تر یا خشک داشته باشند.
همین موضوع در طب سنتی جهت جلوگیری از سکته مغزی در سکته اول بسیار مطرح است که به همراه مسهلات بر حسب مزاج کاربرد دارد. پ: سوء مزاج سرد که بر همه تن یا جگر یا کلیه مستولی میگردد و سبب آب سرد خوردن ناشتا یا سببی دیگر. ت: چهارم حرارتی غریب و به افراط که بر کلیهها مستولی میشود. بند ت در مورد دیانیطس برخی است که دچار سوء مزاج گرمتر هستند که سن آنها زیر چهل سال و دارای دو نوع مزاج نوجوانان تا ۱۶ سال دارای مزاج خونی گرم تر و جوانان از ۱۶ الی ۴۰ سالگی که دارای مزاج صفراوی هستند در زیر دو نوع این بیماران به علت حرارت زیاد بدن نیاز به آب دارند. در این گونه افراد کلیهها آب، به خصوص آب خنک را در جگر میکشند
فزون تر از آن که در وی بگنجد جگر از ما ساریقا از معده طلب آب به خصوص آب سرد میکند در نتیجه تشنگی بر بدن غالب میشود. پس این دلیل زیاد آب خوردن است در صورت زیاد آب خوردن و فراخی دهانه رگها مجراتی بول زیاد ادرار کردن اما علت زیاد غذا خوردن از نظر طب سنتی این است غذا در معده مدتی باید توقف کند که عصاره کشی شود و طبق اصول طب سنتی پس از دو ساعت از غذا خوردن باید جهت رقیق شدن کیموس باید آب یا مایعات دیگر خورده شود.
ولی بیماران دیابتی همراه غذا بلافاصله پس از غذا خوردن به موجب حرارت غریب در کلیهها نیاز به آب خوردن پیدا میکند در نتیجه خوردن آب مانع از به وجود آمدن کیموس قابل جذب در بدن میشود لذا غذا در معده خوب پخته نمیشود و کیموس که باید جذب شود درست عمل نمیآید مقداری که قابل جذب است از طریق ماساریقا جذب میشود و مقداریکه درست عمل نیامده از راه خروجی دفع، دفع میشود یعنی نصفه غذا خوردن است. پس اینکه بیماران دیابتی باید بیش از حد معمول غذا بخورند تا احساس گرسنگی نکنند.
پس سه علائم زیاد آب خوردن و غذا خوردن و زیاد ادرار کردن هر دو طب یکی است. دو فاکتور دیگر در طب جدید در مورد دیابتیها از طریق آزمایشگاهی وجود دارد یکی قند در ادرار و دیگری بالا بودن قند در خون که این دو فاکتور در قرن نوزدهم میلادی کشف شده و در زمان حیات ابن سینا نبوده.
پزشکان سنتی به جای این دو فاکتور از طریق معاینات بالینی ۳ فاکتور دیگر که از برداشتهای خودشان بوده به ۳ فاکتور اولی اضافه میکردند یکی بیمار که به دو گروه نوجوانان و جوانان و پیران و دیگری مزاج بود که با توجه به ۳ فاکتور قبلی جمعا ۶ علائم را در معالجات خودشان در نظر میگرفتند. ۷- چه کسی برای اولین بار مطرح کرد که بیماری دیانیطس از سوء مزاج کلیهها میباشد. اولین کس عنوان نمود که بیماری دیانیطس از سوء مزاج سرد یا گرم در کلیهها میباشد محمد ذکریای رازی بوده. رازی متجاوز از ۱۰۳ اثر در طب سنتی شیمی (کیمیا) تغذیه گیاهان دارویی، مخترع الکل در تقطیر شراب که مادر صنعت میباشد دارد و به نام رازیست در اروپا قرنها معروف بوده دو اثر بسیار نفیس به نامهای الحاوی صغیر و کبیر در طب سنتی دارد که اکنون نسخه ای از این اثر در موزه مادرید اسپانیا موجود است.
رازی اولین کسی بوده که عنوان نموده دیابت نوع دو نوع است دیابت جوانان و پیران شناسایی کرده و مطرح کرد که معالجه آنها متفاوت است. دیابت نوجوانان و جوانان به علت گرمی مزاج آنها تا ۱۶ سالگی مزاج نوجوانان گرمِ تر است از ۱۶ سالگی الی ۴۰ سالگی مزاج گرم و خشک و صفراوی است. در این دو مرحله دیابتیها آب زیاد میخورند. از ۴۰ سالگی تا ۶۰ سالگی مزاج انسانها سودایی است سرد و خشک و از ۶۰ سالگی به بعد مزاج بلغمی میشود و سردِ تر است چون طبیعت بلغم سردِ تر است در این دو مرحله مزاجی دیابتیها آب کم میخورند و به دیابت پیران از نظر رازی معروف است.
بر اساس این نظریه ی رازی، دیابتیها تا قبل از اختراع انسولین و دوران بونژوازی کلان طب شیمیایی در اروپا و در ایران به مدت ۱۰ قرن متداول بوده است و روشهایی جهت پیشگیری درمان و جلوگیری از بازگشت بیماری دیابت وجود داشته و اکنون هم طبق همان روش در زیر زمینهای تنگ و تاریک درمان گران سنتی برقرار است و متقاضیان زیادی هم دارد. پس از گذشت ۱۱ قرن از عنوان نمودن که دیابت دو نوع است دیابت شناسان طب جدید پس از تحقیقاتی به این نتیجه رسیده اند که دیابت جوانان با پیران فرق دارد. ولی هم چنان درمان هر دو نوع دیابت در کشور ما همان استفاده از قرص قند و انسولین است.
حال استفاده از روشهای درمانی رازی چه منافعی برای بیماران دیابتی دارد؟ روش درمانی رازی برای هر دو نوع دیابت عبارت از پیشگیری معالجه و جلوگیری از برگشت بیماریست تمامی داروهای درمانی در هر سه مرحله درمان طبق اصول و مبانی درمان سنتی و درمانگران ایرانی است و منافعی بجز برای بیمار برای کسی یا کسان دیگر ندارد. ولی استفاده از روش درمانی استفاده از قرص ضد قند و تزریق زیر جلدی انسولین و درمان بیماری زنجیره ای ناشی از این درمان منافع سرشاری با توجه به انبوه این بیماران برای خیلی کسها دارد. شخصی که اولین قرص ضد قند را طبق آزمایشات متعدد نوش جان میکند تازه کمند را بر دور کمر خود بسته این کمند مرتب کشیده میشود که منتظر بیماریهای بعدی باشد که امروزه بر همگان آشکار است.
علت این موضوع چیست؟ بریدن از تاریخ گذشتگان و وصل شدن به فرهنگ بیگانگان.
۸- چه دلایلی دانشمندان طب سنتی ارائه میدهند که بیماری دیابت نتیجه مزاج گرم یا سرد کلیتین میباشد. ۱-۸ در طب جدید ثابت شده وقتیکه ذخیره ویتامین c غده فوق کلیوی کم شود این غده شروع میکند به قند سازی قند خون بالا میرود. غده فوق کلیوی دو غده هستند به شکل کلاه ناپلئون بالای کلیهها در طب سنتی غدههای فوق الذکر و کلیهها با هم در نظر داشتند و مزاج هر دو گرمِ تر است.
مزاج کلیهها و غدهها و مزاج دیابتیهای زیر ۴۰ سال گرم است اگر چنانچه کسانی در این سنین قرار دارند و مزاج آنها گرمِ تر یا گرمِ خشک میباشد در حالت عادی و سلامتی در حال اعتدال مزاج است اگر چنانچه در این شرایط از اغذیه و اشربه گرم تر یا خشک نظیر چربیهای حیوانی و مواد پروتئینی و میوههای وقوی و شیرینیجات و تحرک کمی داشته باشند و در هوا و مکانهای گرم زندگی کنند به سوء مزاج گرم مبتلا میگردند. امروزه ثابت شده که این گونه مواد غذایی نیروزا و طبیعت آنها گرم تر یا خشک هستند و دارای ویتامین E و A میباشند. بر اثر چنین رژیم غذایی ذخیره ویتامین C در غدد فوق کلیوی کاهش پیدا میکردند و بیماری دیانیطس در بدن بیمار ایجاد میشود. قدما طب سنتی اصلاً نمیدانستند ویتامین C چیست درمان پیشگیری یا درمان بر حسب مزاج در بدن این نوع بیماران در گیاهان دارویی و مواد غذایی بهره میبردند که خاصیت سرد و خشک یا تر و قابض هستند مثل گلنار فارسی صمغ عربی زرشک سیاه آبگیری که مزه آنها ترش هستند امروزه ثابت شده که این گونه گیاهان دارویی سرشار از ویتامین C است در نتیجه ذخیره ویتامین C غدد فوق کلیوی جبران شده و مزاج کلیتین و غدد فوق کلیه به حد اعتدال بر میگشت و بیماری خوب میشد.
۲-۸ درج این مطلب چندان ارتباطی به بند ۸ ندارد ولی از نظر اینکه کسانیکه بیماری دیابت دارند و با افرادیکه آمادگی ابتلا به این بیماری را دارند دانستن آن برای آنها مفید است. در طب جدید جهت درمان و جلوگیری از درد داروهای کورتنی از جمله استخوانی داخل پوستی کاربرد دارد. این داروها ضمن بالا بردن قند خون عوارضی دارد از طرفی مصرف آنها اجتناب نا پذیر است لذا در طب سنتی صمغها و گیاهانی وجود دارد که بر حسب مزاج به جای داروهای کورتنی مورد استفاده قرار بگیرد و عوارض هم ندارد.
ضمناً در زمانهای قدیم روشهایی نظیر مالش درمانی مشت و مال وجود داشته که ضمن بر طرف کردن درد بجای داروهای کورتنی مورد استفاده قرار میگرفت. این مشت و مال چیان و مالش دهندگان بدون اینکه بدانند چه میکنند نقاطی را در بدن روی آنها کار میکردند که امروزه ثابت شده تحریک این نقاط کورتن طبیعی در بدن تولید میکند. ۳-۸ گلوکز گلوکز از تجزیه مواد قندی و نشاسته ای وارد خون میشود. گلوکز دارای مزاج گرم و تر مثل مزاج خون است و بهترین سوخت بدن انسان است مصرف گلوکز شادی آور و ضد خلط سوداست خلط سودا غم و اندوه در بدن ایجاد میکند. گلوکز در بدن با حرارت بطئی میشود و حرارت غریزی تولید میکند.
تا زمانیکه این چراغ روشن است انسان زنده و حیات دارد وقتیکه این چراغ خاموش شود روح از کالبد بی جان جسم جدا میشود و در فضا قرار میگیرد و انسان بدرود حیات میگوید. گلوکز غذای سلولهای مغز است. ذخیره گلیکوژن در بدن محدود است فقط برای چند ساعت بدن انسان نرسیدن گلوکز را میتواند جبران کند اگر مواد قندی و نشاسته ای مصرف نشود بدن انسان از مواد چربی و مواد سفیده ای توسط غدد فوق کلیوی با کمک کبد گلوکز میسازد و به این عمل فیزیولوژی سنتز گلوکز میگویند که احتیاج به خوردن آب است.
۴-۸ یکی از عوارض دیابت به خصوص دیابت بالای چهل سال دیابت پیران ضعیف شدن قوه باه است. طبق تحقیقات طب جدید رابطه قوای تناسلی با غدد فوق کلیوی و هورمون کورتیکو استروئید است اطباء سنتی جهت برطرف کردن این نقیصه که از نظر طب سنتی بسیار با اهمیت است و تاثیر بسیار بدی روی بیماران از نظر روحی و روانی میگذارد داروهای قوه باه و باد انگیز در ماهیچههای قضیب اضافه میکردند.
از طرفی داروهای قوه باه تقویت کننده مراکز مغزی است که بعدا خواهیم گفت که مراکز مغزی در درمان دیابت نقش بسزایی دارد لذا درمان به این طریق از نظر روحی و روانی تاثیر خود را میگذارد و هم از نظر بالا بردن قوای مغزی و هم از نظر قوه باه. ۵-۸ در طب سنتی علت هر بیماری را مشروط به معرفت ما بر منشا و علل آن است.
اگر منشا و علل آن آشکار باشد نحوه درمان مشخص است در مجموع میبایست از علل چهار گانه مادی فاعلی صوری تمامی یا عامی کمک گرفت که نتیجه حاصل شود.
در بیماری دیابت شرح علل چهار گانه بدین شرح میباشد : الف : علل مادی در این بیماری کم شدن ذخیره ویتامین C در غدد فوق کلیوی است. ب : علت فاعلی ترشحات گوناگون غدد مترشحه داخلی هیپوفیز صفراوی تیروئید پاراتیروئید تیموس جنسی کلیوی لوزالمعده و کبد است که اختلالی در ترشح این غدد به وجود میآید هم چنین نقصانی در قوه دافعه بدن که نتیجه یبوست است با مشارکت غدد لنفاوی به وجود میآید که قبلا موجب سخت شدن غشاء سلولهاست که ممکن است بر اثر زیاد خوردن چربیهای سنگین اشباع شده و نخوردن چربیهای اشباع نشده باشد. پ : علت صوری آن سوء مزاج گرم یا سرد کلیههاست.
۶-۸ طبق اعتقاد قدمای طب سنتی سوء تغذیه و عادت در غذاهای چرب سنگین خانوادهها که بیشتر به این بیماری مبتلا میگردند خانوادههایی هستند که زیاد میخورند و قوت غالب آنها گوشت و مواد پروتئینی و روغنهای حیوانی است بیماری دیابت بیشتر است.
۷-۸ موضوعی که اینک میآید در ماهنامه پزشکی وزارت بهداشت به چاپ رسیده : در آمریکا شخصی به بیماری سرطان لوزالمعده مبتلا میشود پزشکان مجبور شدند لوزالمعده این شخص را بردارند و فکر میکردند این بیمار جهت ادامه حیات روزانه مقدار زیادی انسولین باید مصرف کند تا زنده بماند تا قند خون کنترل شود. با کمال تعجب دریافتند این شخص روزانه ۲۰ واحد سپس ۱۰ واحد و پس از مدتی اصلا نیازی به استفاده از انسولین ندارد.
پس در بررسیها متوجه شدند که بیماری دیابت نتیجه اختلال درتحریک مراکز مغزی ایجاد میشود. شایان ذکر است ابن سینا در درمان دیانیطس از گیاهان دارویی و صمغهای گیاهی نام میبرد که برای تقویت مغز نیز به کار میرود و در ایجاد روح و روان سالم تاثیر میگذارد پس روح و روان در تنظیم قند خون موثر هستند. بیمارانی که به این بیماری مبتلا هستند و مرتبا قند خونشان را کنترل میکنند خودشان میگویند بر اثر استرس و عصبانی شدن خود به خود قند خون بالا میرود بدون اینکه مواد قندی و نشاسته ای مصرف کرده باشند. ۹- چه فاکتورهایی دانشمندان طب سنتی در پیشگیری درمان و جلوگیری از برگشت بیماری دیابت در نظر میگرفتند؟ ۱-۹ اولین فاکتور روح و روان بیمار بود. در طب سنتی اولین فاکتور در سنجش سلامتی یا بیماری و درمان رابطه روح بیمار با جسم اوست.
در حالیکه در طب جدید بنا به اعتقاد بنیانگذاران این طب هیچ رابطه ای در درمان بین جسم و روح وجود ندارد حال بررسی میکنیم از نظر ابن سینا روح چیست؟ روح نیروی ناشی از ماده است روح مانند یک جسم مادی از بخش لطیف اخلاط منشا میگیرد. به وسیله عروق خونی حمل توسط هوا تصفیه سرد میشود روح به عنوان یک انرژی به صورت حرارت غریزی ظاهر میشود. پس روح از بخش لطیف اخلاط اربعه خون صفرا بلغم سودا به وجود میآید. اخلاط اربعه از مواد غذایی به وجود میآید در نتیجه روح سالم پاکیزه دور میزند روی سته ضروریه هوا آب غذا پوشاک مسکن غرائز جنسی اگر هر چه طبیعی تر باشد انسان سالمتر و ابتلا به بیماریها کمتر و هرچه غیر طبیعی تر باشد بیماریها بیشتر. ۲-۹ فاکتور دوم یبوست است. یبوست در طب سنتی احتباس میگویند به معنی تخلیه موادی زائدکه باید به صورت طبیعی تخلیه شود لیکن از تخلیه سر باز میزند یبوست تنها کار کردن معده نیست انسان در طول زندگی نیاز به خوردن غذا در صورت ابتلا به بیماری نیاز به دارو دارد بخش کوچکی از این مواد عصاره گیری میشود و جذب بدن میشود درصد بالایی به صورت مواد زائد میبایستی به صورت طبیعی در بدن تخلیه شود. تخلیه این مواد زائد وظیفه قوه دافعه هر اندام و اجزاء آنهاست اگر این قوه بتواند وظیفه اش را به نحو احسن انجام ندهد مواد زائد رسوب میکند مواد طبیعی رسوباتش آسانتر قابل دفع است. به دلیل اینکه مواد طبیعی هم جنس بدن انسان است مواد غیر طبیعی هم جنس بدن نیست که داروی شیمیایی از این نوع هستند و رسوبات آنها سخت تر به وسیله قوه دافعه دفع میشود و اینکه میگویند داروی شیمیایی عوارض دارد یکی از علل آن همین رسوبات است. وقتیکه این رسوبات در هر اندامی و اجزاء آنها باقی ماند موجب کم کاری و نیستی آن اندامها و اجزاء آنها میگردد. ۹ علت درباره یبوست در کتب طب سنتی ذکر شه که تعدادی ارثی است و تعدادی عارضی. یک راه در مجموع برای دفع این رسوبات در بدن از ایام بسیار دور مرسوم بوده که نتیجه خوبی داده که عبارت بود اول نرم کردن این رسوبات خوردن جوشاندههایی بر حسب مزاج و مدت خوردن آنها نیز متفاوت بود.
دوم خوردن مسهلاتی بر حسب مزاج که این رسوبات از بدن دفع شود در مجموع پاکسازی بدن از فضولات و مواد زائد در بسیاری از بیماریها با همین پاکسازی اندامها و اجزاء آنها به حالت طبیعی در میآمدند و بیماریها مرتفع میشدند.
پس از پاکسازی نوبت خوردن داروی مورد نظر میرسید. یکی از عللی که در بسیاری از موارد چه داروی شیمیایی و گیاهی روی بیماران نتیجه بخش نیست وجود همین رسوبات در بدن است که دارو با رسوبات ترکیب میشود در نتیجه این ترکیب دارو هم ضایع میشود. چه بسا وقتیکه عمل رسوب زدایی در بیماران دیابتی به نحو شایسته انجام گیرد و رسوبات موجود در اثر خوردن قرصهای ضد قند در سلولهای به تا لوزالمعده پاکسازی شود مجددا این سلولها به حالت طبیعی باز گردند و ترشح هورمون انسولین از سر گرفته شود این عمل پاکسازی که ضرری ندارد. از آثار خوب این پاکسازی در بدن هر بیماری یک احساس سبکی و شادی روح در بیمار ایجاد میشود و امید به زندگی و درمان بالا میرود. ۳-۹ فاکتور سوم توجه به غدد درون ریز است. با توجه به نظریات دانشمندان اروپا در اوایل قرن بیستم که کلیه بیماریها نتیجه اختلال در ترشحات غدد درون ریز و سلسله اعصاب نباتی میباشد. دانشمندان طب سنتی در قرنها پیش پیوسته در درمان هر بیماری از جمله دیانیطس را به تنظیم کردن ترشحات این غدد اهمیت زیادی قائل بودند. ترشحات این غدد که نام آنها قبلا ذکر شد مثل حلقههای زنجیر به هم پیوسته اند. هر گونه نقصی در ترشح هر کدام از این غدد روی بقیه همچنین در اختلال مزاج کل بدن اثر گذار میباشد. وقتیکه ترشح یک غده کم یا زیاد میشود از حالت طبیعی خارج میشود و جهت درمان از خارج از بدن به وسیله یک ماده غیر طبیعی بجای ترشح طبیعی مواد غیر طبیعی که با بدن انسان غیر هم جنس میباشد وارد حلقه زنجیر ترشحات شویم در طول این مدت تعادل این غدد بهم میخورد و روی ترشحات سایر غدد اثر میگذارد
و این موضوع یکی دیگر از علل عوارضات داروهای شیمیایی را به اثبات میرساند. ۴-۹ توجه به مراکز مغزی چهارمین فاکتور درمان در بیماری دیانیطس است. قبلا آمد که نقش سلسله اعصاب نباتی و گزارش ماهنامه وزارت بهداشت و نظر ابن سینا درباره کاربرد صمغ هائیکه به تناسب مزاج بیمار در درمان دیانیطس بکار میرود.
به خصوص در دیانیطس هائیکه در سنین بالا دیابت پیران از ۴۰ سال به بالا چون مدتها داروئیکه این اشخاص مصرف میکردند مزاج آنها سرد و خشک یا تر بوده و مزاج کل بدن این گونه بیماران کلا در این سنین سرد است نتیجه همین سردیها یخ گرایی بدن بیمار میشود که عوارضی نظیر ضعف هضم روده خسته شدن یبوست گاز و نفخ و تنبلی کم حوصلگی ضعف قوه باه غلظت خون و عوارض دیگر پیوسته مد نظر درمانگران طب قدیم بوده که برای آنها هم راه چاره ای داشته اند. ۵-۹ فاکتور پنجم بالا بردن توان جسمی بیماران دیانیطس یکی دیگر از فاکتورهای درمان بوده. در مجموع با این ۵ فاکتور به درمان پیشگیری و جلوگیری از برگشت بیماری دیابت میرسند. علت اصلی بیماری که سوء مزاج سرد یا گرم کلیه بود برطرف میکردند. در حقیقت این نوع روش درمانی مبارزه با علت است نه با معلول. ۱۰- فاکتورهایی که طب شیمیایی در درمان جانشینی دیابت انجام میدهد کدام میباشد. ۱-۱۰ بطوریکه در کتب مرجع در طب شیمیایی درباره بیماری دیابت آمده این بیماری درمان ندارد. فقط درمان جانشینی دارد از طرفی برگشت به عقب هم نداد. در مورد پیشگیری هم تدابیری دارد که بیشتر جنبه تغذیه ای دارد که مواد قندی و نشاسته ای مصرف نشود ورزش کردن کم غذا خوردن ضمناً کسانیکه ژن بیماری دیابت در خانواده آنها ارثی است ابتلا به بیماری دیابت اجتناب نا پذیر است. علت بیماری را در سلولهای به تا لوزالمعده میدانند که به تدریج از ترشح هورمون انسولین سر باز میزنند. درمان از این طریق مبارزه با معلول است به علت به وجود آمدن دیابت توجهی ندارد. ۲-۱۰ علت اینکه بیماران دیابتی در هر مرحله درمان جانشینی به مرحله بعدی که پیشرفت بیماری است میرسند چیست؟ چون روش درمان مبارزه با معلول است و به ریشه بیماری و علت آن توجهی نمیشود به تدریج علت رشد پیدا میکند مبارزه با معلول به تدریج اثر خودش را از دست میدهد و مراحل بعدی آشکار تر میشود.
سرانجام بیمار به مرحله نهایی میرسد. شایان ذکر است از ابتدای قرن نوزدهم تا کنون اگر همین روش درمانی با انسولین نبود و این خدمات ارزنده دانشمندان طب جدید و فداکاری پزشکان هم نبود به علت جدا شدن هم وطنان از فرهنگ نیاکان و اجدادیشان این بیماری تلفات زیادی میگرفت که واقعا فاجعه بود.
۱۲- روش درمان دیانیتی طبق طب سنتی چگونه بوده است؟
۱-۱۲ روش درمانی در سه مرحله انجام میگرفته: الف پیش گیری ب درمان ت جلوگیری از برگشت بیماری روش پیشگیری از بیماریها اولین درس ابن سینا در تعریف طب سنتی پایداری سلامت بدن انسان است همگان به خصوص خواص علم پزشکی این درس اول پذیرفته اند که پیشگیری بهتر از درمان است اصولا همه بیماریها از جمله دیابت هیچ وقت ناگهانی و بدون علائم اولیه ظاهر نمیگردند. در مرحله علائم اولیه اگر بیماران اطلاعاتی داشته باشند و یا به موقع به مطلعین مراجعه کنند در همین مرحله میتوانند جلوی بسیاری از فجایع آینده را بگیرند. اصولا خیلی به ندرت اتفاق میافتد که دیابت در سنین بالا سراغ افراد بیاید معمولا این بیماری از نوجوانی اخیرا که در کودکی و جوانی یعنی زیر چهل سال گریبان گیر افراد میشود ولی دارای علائم اولیه است ای علائم عبارتند از: ۱) عطش زیاد ۲) گرم شدن بدن به خصوص اندرون آدمی به خصوص در شکم در ناحیه لوزالمعده، عقب معده، خود معده ۳) عرق کردن که انسان را وادار به آب خورن میکند. علت در این مرحله علائم اولیه دو موضوع است: الف یا ژنتیکی است که ژن دیابت در بدن دارد فعال میشود. ب یا بر اثر عدم رعایت سته ضروریه طبیعی که عبارت از در هوای گرم زندگی کردن و فعالیت داشتن، استفاده از غذاهای پر چرب، روغنهای حیوانی اشباع نشده، گوشت زیاد پرچرب، غذا خورن زیاد، ورزش نکردن، استفاده از پوشاک گرم، استفاده از مواد قندی مصنوعی مثل شیرینیجات. مورد دوم که معلوم است به دست خود شخص است که اراده داشته باشد و اینگونه کارها را نکند مورد اول موضوع ژن است این کلمه ژن به تازگی از خارج وارد فرهنگ ما شده است به جای کلمه ژن در طب سنتی وراثت میگفتند منظور تخم یا ریشه یا رگههایی بوده که به نیروی حیات معروف بوده. نحوه به وجود آمدن این نیروی حیات به عقیده قدمای طب قدیم این چنین است که وقتیکه اسپرم مرد با تخمک زن با هم میآمیزند نطفه آدمی به وجود در این ترکیب اول جرقه حیات زده میشود خصوصیات وراثتی زوجینی به این نطفه منتقل میشود و نیروی حیات یعنی گفته جدیدیها ژن به وجود میآید روی نیروی حیات قرنها از طریق طب قدیم تحقیقاتی در جهت چگونگی به حالت خفته نگهداشتگی رگه یا ریشه یا تخمها بد کار شده و در جهت فعال کردن این رگه یا ریشه یا تخمها خوب بر روش هائی وجود داشته این نیروی حیات در تمام اندامها و اجزای آنها و در کوچکترین ذرات بدن وجود دارد در مجموع همان کروموزومهاست در داخل سلولهای بدن. اعتقاد قدمای طب سنتی در خفته نگه داشتن ریشه یا رگه یا تخمها بر این بوده که اگر اینها را در مزاج اولیه و یا به قول طب جدید در سطح سلولی به حالت خفته یا همان پایداری نگه دارند چندان ضرری ندارد ولی اگر در مزاج اول به مزاج دوم برسد مهار کردن آنها بسیار مشکل و در مواردی غیر ممکن است در مورد ناقص الخلقه هم کاری نمیتوانستند بکنند. حال اگر این رگه یا ریشه یا تخمها از پدر یا مادر یا یکی از نسلهای قدیمی کسی به فردی یا اولادی منتقل با آنها منتقل شده باشد اگر خوب باشد مشکلی نیست و اگر ریشه یا رگه یا تخمها بد هم باشد در جهت فعال شدن احتیاج به بستر مناسب دارد که در بدن آن شخص آن بستر آماده باشد. به عقیده قدما طب سنتی که بستر را خود آن شخص جهت فعال شدن آن تخمهای بد آماده میکنند. آن بستر چیست؟ عدم رعایت سته ضروریه طبیعی که توسط همان شخص ایجاد میشود و روشی که قدمای طب سنتی جهت مهار کردن و خفته نگه داشتن تخمهای بد بکار میبردند باز از طریق رعایت سته ضروریه طبیعی بوده که در اثر این رعایت فردی روح خوب پاداش مییابد و میشود مایه اولیه نیروی حیات و جهت میدهد به این نیرو سمت و سو نیکی و خوبی. امروزه از همین گفته ابن سینا در بسیاری از کشورهای پیشرفته کسانی که مرتکب جرائم سنگین جنائی میشوند زیر ۴۰ سال با استفاده از سته ضروریه طبیعی دوباره به جامعه برمی گردانند و این افراد تا آخر عمرشان هرگز مجددا دست به ارتکاب جرائم خیلی نمیزنند و در خدمت جامعه قرار میگیرند برعکس کشورهایی که قوانین آنها اعتقاد به کیفر دارد. پس نتیجه میگیریم که ژن یا ریشه در هر حال قابل هدایت و کنترل است حتی در مرحله مزاج ثانویه بر جسب تئوری مزاج نوجوانان و جوانان تا زیر ۴۰ سال مزاج آنها به ترتیب گرمِ تر خونی و گرمِ خشک صفراوی است و پیشگیری به دو صورت انجام میگرفت: شایان ذکر است که خیلی کم اتفاق میافتد که بالای چهل سال دیابت سراغ انسانها بیاید. الف پیشگیری در مزاجهای خونی. ب پیشگیری در مزاجهای صفراوی. ۱- علائم آمادگیهای افرادی که در مزاج خونی دیانیطس دارند چگونه است؟ خصوصیات خونی مزاجهای درحالت طبیعی بدین صورت میباشد در حالت اعتدال خونی مزاجها را دموی مزاج و به زبان خارجی sanguine میگویند. رنگ صورت و بدن آنها سرخ و با کمی قرمز رنگ است قوی زورمند و زنده دل خوش رو خوش برخورد با تحرک زیاد خون پیوسته در طلب بهترین هستند افسرده نیستند اعتماد به نفس دارند ولی اگر این حد اعتدال مزاج خونی از حد اعتدال خارج شود تبدیل به عدم اعتدال برسد و به نسبت خارج شدن ا c اعتدال این عوارض در بدن ایجاد میشود. شخص مبتلا احساس سنگینی میکند بیخ چشمها سر و گیجگاه او سنگینی میکند حرارت بدن بالا میرود پس از غذا خوردن خمیازه به شخص دست میدهد خواب سنگینی و دیرپا و تیرگی حواس پیدا میکند بدن بدون رنج کشیدن همیشه خسته است در دهان طعم شیرین غیر عادی دارد زبانش سرخ میشود دملها و جوشهایی در بدن و دهان بیمار به وجود میآید خون به سهولت از مواضع بدن وی از مقعد بینی لثهها بیرون میآید در خواب چیزهای سرخرنگ مثل آتش گرفتگی میبیند خونش غلیظ میشود. علائم ذکر شده در بالا مقدمه ابتلا به بیماریهای متعددی است که ناشی از غلبه خون است امکان دارد یک یا چند از این علائم در شخصی که آمادگی ابتلا به به بیماری دیانیطس همراه به سه علائم ذکر شده قبلی (عطش زیاد، گرم شدن بدن، عرق کردن) به وجود آید که استناد اطبا سنتی بوده درمانها یا پیش گیری را شروع میکردند. این علائم ظاهری بودند و در زمانی مورد تصمیم گیری قرار میگرفتند که مثل امروزه آزمایشگاههای تشخیص طبی وجود نداشته ولی در حال حاضر با توجه به وجود چنین آزمایشگاههایی و علم جدید تشخیص به راحتی پزشکان میتوانند بالارفتن قند را تشخیص بدهند. پس در آگاهی از بالا رفتن قند خون قدما طب سنتی پیش گیری را اول جلوگیری از عطش و آب خوردن شروع میکردند. حالا فلسفه طب سنتی بر این اساس یعنی جلوگیری از آب زیاد خوردن چه بوده که پایه اولین مبارزه قرار میگرفته؟ فلسفه خوردن آب از مسیر کلیهها شروع میشد تا به کبد از آنجا به معده سپس نیاز به آب از خارج. قدما طب سنتی معتقد بودند آب خالی خوردن تنها جلوی پیشگیری را نمیکند بلکه هرچه شخص آماده به دیانیطس آب خالی بخورد زودتر به این بیماری مبتلا میگردد. امروزه ثابت شده از طریق علم جدید آب خالی توانایی عبور از سلولهای بدن اشخاصی که بر اثر خوردن چربیهای اشباع شده گوشت مواد پروتئینی، قندهای غیرطبیعی که سفت سخت شده مشکل است و نمیتواند عمل پاک سازی داخل سلول را انجام دهد. آب میوه جات موافق مزاج است که میتواند به داخل سلولها وارد شود و عمل پاکسازی سلولها را انجام دهد آب میوه جات موافق مزاج معتدل در این پیش گیری به دیانیطس میوه جاتی هستند دارای مزاج سرد و خشک یا اینکه مزه آنها ترش یا گس یا بی مزه است امروزه علم گیاه شناسی به همه ثابت کرده که این گونه میوه جات سرشار از ویتامین C است آب اینگونه میوه جات در این حالت چند کار با هم انجام میدهد اول اینکه جلوی عطش را میگیرد،
دوم از جدار سلولها عبور میکند و عمل پاکسازی داخل سلول را انجام میدهد، سوم ذخیره وینامین C غده فوق کلیوی را بالا میبرد در نتیجه جلوگیری از بالارفتن قند خون میشود در نتیجه عمل پیشگیری انجام میگیرد این آب میوه جات عبارت بودند از : آب زرشک، آب لیمو، آب گشنیز، کدو، خیار، کرفس، شلغم، آلبالو، آلو، گوجه درختی، هویج، هلو، خاکشیر با آب لیمو، آب پرتقال، به، زرد آلو، انار، طالبی، توت فرنگی، ازگیل، تمشک و خلاصه کلیه آب میوه جات سرد تر، از جمله تمبر هندی و تمبر کجرات. میوه جات استفاده از میوههای ذکر شده در بالا، گردو ۳ دانه در روز، بادام ۵ دانه، فندق ۵ دانه، غذاها، سوپها، آشهای ترش آش آبغوره، گشنیز، گل سرخ، ثمرگراست آش آلوچه، جو. در مجموع حالت ترشی گسی داشته باشد همراه با برنج حبوبات مثل عدس لوبیا نخود خورشتها انواع خورشتها فقط بدن چربی حیوانی با گوشت کم یا سماق و ترشیجات کبابها از گوشت گوسفند، گوساله، مرغ بدون چربی با سماق و ترشیجات.
پرهیز از غذاهای چرب و روغنی، گوشتهای کنسروی و روغنی و خامه ای شیرینیجات با قند مصنوعی و کم غذا خوردن یا به دفعات غذا خوردن زیاد تاکید شده.
یک نکته در این هست که ترشیجاتی که با سرکه طبیعی که از انگور درست میشود مورد نظر است اخیرا به علت گران تمام شدن تهیه سرکه طبیعی از انگور سرکه از ملاس چغندر که ارزان تر است تهیه میکنند درست است که هر دو سرکه چه از سرکه انگور و هم سرکه ملاس چغندر تهیه میشود فرمول آنها یکی است ولی سرکه تهیه شده از انگور قند را پایین میآورد ولی سرکه تهیه شده از ملاس چغندر قند را بالا میبرد.
ورزش، نرمش، پیاده روی تحرک داشتنی، به خصوص شنا در پیش گیری بسیار موثر است زندگی در مکانهای خنک.
تا اینجا ذکر رژیم غذایی به عقیده قدمای طب سنتی بود درباره پیش گیری به دیانیطس بود جهت هر دو گروه ژنتیکیها دوم عارضی در نظر میگرفتند. ب درمان دیابتی هائی که در حال حاضر مبتلا به این بیماری هستند درمانهای قدیم چگونه بود؟ این بیماران به دو دسته تقسیم میشوند.
اول کسانیکه قرص مصرف میکنند.
دوم کسانیکه هورمون انسولین تزریق میکنند. اول کسانیکه قرص مصرف میکنند آن دو اصل دیابت جوانان پیران در مورد این گونه بیماران باید رعایت شود قبلا آن دیابتیهایی که قرص مصرف میکنند سلولهای به تا لوزالمعده کار میکنند و انسولینی تولید میکنند ولی به آن مقدار نیست که بتواند قند خون را پایین بیاورد این کمبود به نسبت مورد نیاز توسط پزشک معالج تعیین میشود حال اگر قرار باشد که قند خون به وسیله استفاده از قرص ادامه پیدا کند طبق تعریف سلامتی در طب سنتی این افراد در سلامت کامل نیستند به مرور زمان چون با علت مبارزه نمیشود معلول باید تقویت گردد یعنی تعداد قرص را بالا برد تا مقصود که کنترل قند خون است حاصل شود. قرص ضد قند خون از مواد غیرطبیعی ساخته میشود با ورود مواد غیرطبیعی به بدن به تدریج روی سایر اندامها اثر میگذارد از طرفی به جای درمان سلولها به تا لوزالمعده به تدریج کم کارتر می شودند تا جایی میرسد که اصلا سلولها از کار میافتد و به مرحله تزریق زیر جلدی انسولین میرسد.
با توجه به سیر بیماری از عدم جلوگیری، خوردن قرص تا تزریق هورمون انسولین و طبق کتب جدید که آمده است بیماری دیابت درمان ندارد فقط درمان خانه نشینی است سرانجام بیماران دیابتی رسیدن به مرحله تنهایی امریست اجتناب ناپذیر علت آنهم قبلا آمد مبارزه با معلول بدون توجه کردن به علت. ولی براساس عقاید قدما طب سنتی بدن مکانیک خودش است وقتی که اندامی از اعتدال خارج شد امکان این هست که با در اختیار قرار دادن ابزار لازم درمانی آن اندام مجددا به اعتدال برگردد یعنی در حقیقت مبارزه با علت.
پس در طب سنتی اگر بیماری از هر نوع باشد هم پیشگیری دارد هم عقب گرد به شرط اینکه بیماری به حدی نرسیده باشد که توانایی در انجام وظیفه اندام را باطل کرده باشد در آن موقع است که به تدریج قوه تعدیه را از دست میدهد و میمیرد. ولی جای بحث اینجاست بیمارانی که اکنون قرص مصرف میکنند در گذشته چگونه درمان میشدند و یا جوگیری از پیشرفت میکردند این گونه بیماران مثل تعاریف قبل به دو دسته جوانان و پیران از نظر سنتی تقسیم بندی میشدند و از نظر مزاجی نوجوانان و جوانان به صفراوی و خونی و پیران نیز سوداوی و بلغمی مزاجی تقسیم بندی میشوند. مشخصات خونی مزاجها قبلا آمده اینک مشخصات صفراوی مزاج ها. صفراوی مزاجها را به زبان خارجی Cholerie فزونی صفرا گویند. مشخصات این افراد در حالت طبیعی عبارت است از آتشی مزاجی تحریک پذیری زیادی دارند رنگ پوست و چشمهای آنها زرد لیمویی کم رنگ لاغری اندام عصبانی میباشند.
در این حالت هیچ گونه صفرای اضافی در بدن این افراد وجود ندارد و کاملا مزاج در حالت اعتدال است ولی اگر صفرای موجود در بدن از این حد اعتدال عبور کند و غلبه صفرا در بدن به وجود آید این علائم در بیمار به وجود میآید : رنگ پوست و چشمها زرد میشود دهانش تلخ و زبانش زبر و خشک میگردد در بینی احساس خشکی میکند از هوای سرد لذت میبرد بسیار تشنه میگردد حرکات تنفسی اش تند میگردد علاقه اش به طعام کم میگردد حالش به میخورد و استفراغ زرد و سبز بیرون میدهد حالت سوزنده مطبوع بر پوست و حالت فراتر مانند فرو کردن سوزن در بدن احساس میکند این بیماران در خواب آتش و گواره های زرد میبینند اصولا چیزهایی که زرد رنگ نیستند در نظر آنها زرد رنگ جلوه میکند.
این حالات میتواند منشا بسیاری از بیماریها در بدن باشد از جمله موجب بیماری دیانیطس یا دیابت که امروزه با آزمایش بالینی مشخص میگردد که قرص ضد قند مصرف میکنند. درمان خونی مزاجها و صفراوی مزاجها که زیر چهل سال میباشند و دارای دو نوع مشخصات ذکر شده بودند بدین صورت است رژیم غذایی جلوگیری از هم چینی جلوگیری از پیش روی بیماری که از قرص ضد قند به تزریق نرسد همان رژیم پیش گیری است که قبلا گفته شد.
درمان بر اساس ۵ اصل دیانیطس روح یبوست، غدد درون ریز، توجه به مراکز مغزی، بالا بردن توان جسمی بر حسب مزاج انجام میگرفته. در زمانهای قبل از کشف هورمون انسولین در سال ۱۹۲۲ میلادی که از لوزالمعده خوک بدست آوردند که این کشف ادامه تحقیقات سوپولف پزشک روسی بود که از غده لوزالمعده گوساله را برای اولین بار انسولین جهت درمان بیماری قند با موفقیت بکار برد کشف شد.
کسانیکه به این بیماری مبتلا بودند یک نوع روش پیشگیری و درمان وجود داشت که اگر امروزه یک تطبیقی میان بیماران دیابتی فعلی و دیانیطس آن زمان داده شود به این نتیجه میرسیم که دیابتیهای امروزه به علت استفاده زیاد از قرصهای ضد قند و استقاده سالیان دراز از انسولین سرد مزاجی دیابتیهای امروزی خیلی بیشتر از زمان قبل از کشف انسولین است و این سرد مزاجی که ایجاد سوء مزاج کلیهها و غدد فوق کلیوی گردیده عوارض بیشتری در مبتلایان نظیر چشمی کلیهها اندامهای انتهایی ایجاد میکند به دلیل اینکه این سرد مزاجی که نتیجه آن رسوب خلط سودا و بلعم در داخل رگهاست که ایجاد انسداد در حوضچههای کلیهها به اصطلاح امروزی کالیبس های کلیهها و رگهای داخل چشم و در مویرگها اندامهای انتهایی نظیر شصت پا میکند و علائم اولیه آن خواب کم خوب هضم نشدن غذا در دستگاه گوارش زود خسته شدن و کم حوصله ای و ضعف قوه باه اینگونه بیماران است به محض اینکه اینگونه بیماران از قندهای طبیعی مثل آب هویج و یا کمی عسل طبیعی ناشتا و یا گیاهان داروئی که قند دارند مثل کندور و خوراکی بهره میبرند مشاهده میشود که اغلب این علائم از بین میروند. پس نتیجه میگیریم که جلوگیری از پیشرفت بیماری دیابت و درمان آنها در سنین بالا متفاوت است با پیش گیری و درمان بیماران دیابتی زیر ۴۰ سال. رژیم غذایی بیماران دیابتی بالای چهل سال کلا میبایستی در مواردی باشد با مزاج گرم تر و یا خشک و از طرفی توان جسمی اینگونه بیماران بایستی بالا رود.
درمان بر اساس ۵ اصل درمانی دیابت بر حسب مزاج استوار است. اگر همین روش درمانی و پیش گیری برحسب اعتقاد قدما طب سنتی معمول گردد منافع بسیار زیادی برای جامعه دارد در مرحله اول با پیشگیری به تعداد دیابتیها زیاد نمیشود و در مراحل بعدی جلوگیری از پیشرفت بیماری و عده زیادی هم که واقعا اعتقادی بر روشهای طب سنتی داشته باشند درمان میشوند خیلی ساده رژیم غذایی از خود بیمار تجویز گیاهاه دارویی بر اساس ۵ اصل درمان با درمانگران طب سنتی نتیجه درمان یا پیش گیری با پزشکان متخصص.
حال چرا نوع گیاهان داروئی برده نمیشود به این دلیل است که بسیاری از این گیاهان داروئی از نظر طب جدید قند دارند در حالیکه چون عقاید طب جدید و سنتی در به اره بهره مندی از قند طبیعی اختلاف نظر وجود دارد که اولین عامل درمانی روح بیماران آزرده میشود و درمان به خوبی انجام نمیگیرد این است که نتیجه را در پروسه درمان بعهده آزمایشهائیکه توسط پزشکان جدید میگیرند واگذار میشود که در صورت مثبت بودن راه درمانی ادامه پیدا کند. در خاتمه مطالبی که در ۱۲ مورد آمد خلاصه ای بود از نحوه پیش گیری، درمان، جلوگیری از برگشت بیماری دیانیطس در زمانهای قدیم به خصوص قبل از کشف انسولین بوده.