بنام خدا
رویکرد جهانی به سمت استفادههای مختلف درمانی، غذایی، صنعتی و … از گیاهان دارویی و معطر، موجب تبدیل صنعت تولید و فرآوری این گیاهان به یکی از صنایع سودآور و مهم در سراسر دنیا گشته است. صنعتی که از مراحل انتخاب و اهلی سازی گیاهان دارویی تا کشت و فرآوری آنرا شامل شده و رشته های مختلف علمی را در درون خود جای داده است
برداشت، خشک کردن و فرآوری گیاهان دارویی از مهمترین حلقه های مغفول مانده از این زنجیره صنعتی در ایران هستند که نیاز به تحقیقات و آموزش های خاص در زمینه مکانیزه کردن این عملیات و انجام هرچه دقیقتر آنها در ایران به وضوح احساس می شود
هر چند در سال های اخیر اقداماتی در این زمینه انجام گرفته است که با شتاب بخشیدن به این گونه فعالیت ها می توان مانع خام فروشی گیاهان دارویی شد و ارزش افزوده آن را نصیب ایرانی ها کرد اقدامات جدی تری در صنعت فرآوری گیاهان دارویی مانند عصاره و اسانس باید انجام گیرد تا شاهد استقرار کامل این صنعت در کشور باشیم
در صورتی که گیاهان دارویی بومی در کشور فرآوری شوند هم اشتغال پایدار به خصوص در مناطق روستایی کشور افزایش می بابد و هم ارزش افزوده بالاتری نصیب ایرانی ها می شود توجه به اینکه صنعت گیاهان دارویی در دنیا به شدت درحال گسترش و توسعه است، ایران از نظر تنوع اقلیم، رویشگاه، پیشینه غنی تاریخی و مکتب پزشکی ایرانی برخودار است و می تواند جای خودش را در این حرکت عظیم در دنیا باز کند
با توجه به صادرات برخی از اقلام گیاه دارویی همچون زعفران، شیرین بیان، باریجه ،صادرات گیاهان دارویی باید از حالت خام به فرآوری شده تبدیل شود علیرغم تنوع و قابلیت های کشور، گیاهان دارویی به صورت خام به فروش می رسد که باید اقدامات جدی برای فرآوری گیاهان دارویی در کشور فراهم شود
گیاهان دارویی در سطح کشور سالهای سال است که مسکوت ماندهاند؛ چرا که منابع ما با قیمت ارزانی به کشورهای دیگر فروخته میشود. وقتی خام فروشی صورت میگیرد، مبلغ اندکی به دست میآوریم، چنانچه این گیاهان با اندک دانشی تغییر یافته و به عنوان مثال به پودر یا عصاره تبدیل شوند، سود حاصل از فروش آن به چندین برابر خواهد رسید
نویسنده:دکتر هادی زرقانی