بسم الله الرحمن الرحیم
مقدمه
در دسترس بودن غذا عاملی موثر در پراکنش زالو به ویژه گونه های خونخوار است. سرعت پایین هضم خون در معده زالو که در نتیجه ترشح آنزیم های هضمی و با منشا باکتری هایی رخ میدهد این فرصت را برای آنها فراهم میآورد که حتی با یک با تغذیه مناسب برای مدت های طولانی زنده بمانند این قابلیت فرایند تکاملی که طی میلیون ها سال جهت سازگاری با شرایط محیطی به دست آمده است. شناخت فزیولوژی این موجود و شناخت اجمالی از میزبان های آن ، به برنامه ریزی و به کارگیری تکنیک های تغذیه ایی برای نائل شدن به حداکثر راندمان رشد و تولید مثل در شرایط پرورش کمک خواهد کرد. زالوی طبی در طبیعت از انواع مهره داران تغذیه میکند ولی به دلایل مختلف شبیه سازی محیط پرورش و رژیم غذایی زالوی پزشکی با شرایط طبیعی نمیتواند الگوی مناسبی برای برطرف شدن انتظارات از پرورش و زالوی طبیعی گردد در این مقاله بررسی رژیم های مختلف غذایی زالو در طبیعت و تاثیرات متفاوت آنها بر رشد و تولید مثل زالوی طبی مورد برسی قرار میگیرد.
میزبان های زالوی طبی در محیط طبیعی
برسی محتویات دستگاه گوارش چندین گروه زالوی طبی صید شده از طبیعیت ( با استفاده از آنتی ژن های مختلف جهت شناسایی گونه ها) حاکی از وجود طیف وسعی از مهره داران در لیست غذایی این موجود است.در شرایط طبیعی دو زیستان، پرندگان، ماهی ها و پستانداران میتوانند میزبانان زالوی طبی در تغذیه باشند.نتایج برخی مطالعات نشان داد که تغذیه دوزیستانی از قبیل قورلاغه اصلی ترین رژیم غذایی این موجو در طبیعت بوده در حالی که ماهی ها ، پرندگان، پستانداران، در رده بدی قرار میگرتند از طرفی فواصل بین تغذیه در شرایط محیطی انتخابی نبوده و ممکن است تا مدت ها فرصت مناسب تغذیه فراهم نباشد. در دسترس بودن غذا رژیم غذایی ( نوع میزبان) تناوب و فواصل بین وعده های غذایی و حجم خون دریافتی ر هر بار تغذیه به دلایلی که در ادامه به آن پرداخته میشود موجب خواهد شد که فرایند های رشد و تولید مثل در طبیعت به کندی و با راندمان پایین صورت میپذیرد و الگو برداری از این شرایط در محیط مزرعه و پرورش زالوی طبی منجر به نتایج ضعیف و غیر اقتصادی گردد.
تاثیر رژیم غذایی در بلوغ جنسی و پیله ریزی
اولین نظریه ها در مورد رژیم غذایی و بلوغ جنسی در زالوی طبی که چندان هم مطمئن و دقیق نبوده آنها تغذیه زالو با خون پستانداران را شرط رسیدن زالو به بلوغ جنسی عنوان نمودند.بعد از آن Sineva نشان داد که زالوی مدیسینالیس میتواند با خون قورباغه نیز به بلوغ جنسی برسد اما بلوغ جنسی با این رژیم غذایی ۱۷ تا ۲۰ ماه به طول خواهد انجامید. از طرفی Downe and Archer با مطالعه بر روی سایر گونه های زالو نشان دادند که زالو های تغذیه شده با خون پرنده پیله گذاری بیشتری در مقایسه با زالوهای تغذیه شده با خون ماهی، مار و نوعی خوک گینه ای داشتند. آنها پیشنهاد کردند که اثرات متفاوت این خون ها ممکن است مرتبط با ساعت هضم متفاوت آنها در معده زالو باشد. در مطالعات آنها هضم خون تحت تاثیر رنگ خون، غلظت و شکل گلبول قرمز متفاون بود.
تغذیه زالو های پرورشی با خون
پرورش زالو فعالیتی کاملا تخصصی میباشد زالو موجود بسیار حساسی است و خیلی راحت دچار استرس میشود زالو حساسیت زیادی به نور، حرکت و صدا دارد و به شدت از مواد شیمیایی بیزار است. اگر اصول در پرورش زالو رعایت نشود، باید منتظر تلفات بالا بود. غذای اصلی الو خون است اما از جلبک هم تغذیه میکند.
پرورش دهندگان زالو برای تهیه غذای زالو از طریق دام پزشکی به کشتارگاه وصل میشوند و خون دریافت میکنند.
حال حاضر تولیدکنندگان در کنار فروش مستقیم زالو، کار تهیه آنزیم و روغن را نیز دنبال میکنند. روغن و آنزیم زالو برای تهیه انواع کرم های طبی و آرایشی کاربرد فراوان دارند و برای رفع جای جوش و زخم های صورت بسیار مفید هستند.
شیوه های اخذ غذا در زالو
آشنایی با شیوه های اخذ، هضم و جذب غذا در زالو ها، در پرورش اقتصادی آن مور میباشد که در زیر به آن پرداخته میشود:
وقتی یک زالوی آرواره دار شکارش را گاز میگیرد، بادکش را با محکم نگاه داشتن بدنش در مکان مورد نظر میدارد. از آرواره های دندان دار و نیمه دوراش استفاده میکنید و سپس در پوست میزبان ماده ایی ترشح میشود. هم زمان از نفروفور نیز موکوس ترشح میکند. چنین مکانیسمی در چسبیدن زالو به میزبان از طریق بادکش کمک میکند. ترشح بزاقی زالو شامل مواد ضد انعقاد و هیستامین است که ایجاد زخم کرده و سپس زالو بدنش را شل میکند تا خون جب شود. این مخلوط مواد ضد انعقاد و هیستامین و برخی مواد دیگر سبب عدم انعقاد یکباره خون در بدن زالو میشود.
زالو های ویژه پستانداران تمایل زیادی به انسان ها دارند و بخش اعظم زالو ها خون خوار را تشکیل میدهند. زالوی طبی اروپایی هیرودو مدیسینالیس شناخنه ترین زالوی دنیاست و از ۱۴۰ سال قبل از میلاد در تحقیقات دارویی قرار گرفته است. متاسفانه زالو درمانی هم اکنون رو به فراموشی است. زالوی طبی آمریکایی، ماکریدولا دکورا، انتشار وسیعی دارند و ذخایر آنها رو به افزایش است. این زالو ها از قورباغه های باردار و وزغ ها در بهار و از پستانداران در پاییز استفاده میکنند. تغذیه این دوزیستان برای زالو به خاطر اینکه آرواره های آرهینکوبدالاهای جوان به اندازه کافی برای بریدن پوست پستانداران قوی نیستند بسیار مهم است. زالو ها روی لجن اعماق استخر ها تخم گذاری کرده و به محض احساس تلاطم با شنا کردن جستجوی خود را آغاز میکنند. گیرنده های شیمیایی زالو ها بسیار حساس هستند به خون و شیرینی هستند و همچنین گرما را هم تشخیص میدهند. افرادی که در آب گل آلود زانو میزنند، در یک زمان کوتاه فرصت مناسبی برا جذب تعداد زیادی زالو را فراهم میآورند.